پروفسور جان هوین نین، لی شان:
"با آن كه مردم چین از راه اروپا با این شاعر و اثرش آشنا شدند، امروز در چین در میان محفلهای ادبی، فردوسی و شاهنامهاش نه تنها مقام والایی دارد، بلكه در سطح بسیار گسترده مورد مطالعه و بررسی است. ما میخواهیم رقمی را در اختیار دوستان گرامی بگذاریم: اكنون در چین در بیش از ۱۰۰ مدرسهی عالی دربارهی شاهنامهی فردوسی توضیح داده میشود. این مدارس عالی، بخشی به عنوان بخش ادبیات خارجی (یا شرقی) دارند و شاهنامهی فردوسی یكی از آثاری است كه در این بخش مورد توجه قرار میگیرد.
۵۶ سال پیش هنگامی كه در سراسر جهان، بنا به دعوت دولت وقت ایران، هزارهی فردوسی برقرار میشد، در چین نیز انعكاس یافت. در یكی از مجلههای وزین آن وقت چین به نام ]ادبیات[ (شمارهی پنجم، سال سوم) نویسندهای به نام ]اووشی[ نوشتاری چاپ كرد و در آن، شاهنامه و فردوسی را بسیار گسترده، معرفی كرد و در پی آن، داستان ]جمشید و ضحاك[ را آورد. این داستان را، «اووشی» از زبان انگلیس به چینی ترجمه كرده بود. «اووشی» در این نوشتار خود نوشت: «قبل از هر چیز ما باید مقام بلند شاعر و اهمیت بزرگی اثرش را در ادبیات جهانی درك كنیم؛ فردوسی شاعر یك ملت نیست، بلكه وی یكی از چند نمایندهی شاعران جهانی است.»
در همان زمان، یكی از استادان مشهور چینی به نام «جین جیددو» در كتاب خود با نام «تاریخ ادبیات جهانی»، ۲۷ شاعر ایرانی را به مردم چین معرفی كرد؛ و فردوسی و اثرش در سرلوحهی آن بخش بود. این دانشمند دربارهی فردوسی نوشت: «فردوسی از شهرت بسیار بالایی برخوردار است و شاید وی اولین كسی از شاعران ایرانی است كه برای خوانندگان اروپایی آشنا باشد. مقام این شاعر در نظر فرهنگیها مانند شاعر بزرگ یونان، هومر است.«در سال ۱۹۴۶ یك دانشمند چینی به نام ]پان چین لی[ داستان «رستم و سهراب» شاهنامهی فردوسی را از زبان روسی به زبان چینی ترجمه كرد.
ما با خوشحالی تمام میخواهیم به دوستان گرامی مژدهای بدهیم و آن این است كه اكنون در چین بخشی از شاهنامهی فردوسی شامل چهار تراژدی ایرج، سهراب، سیاوش و اسفندیار و به وسیلهی استاد ]جان هون نین[، از زبان فارسی به زبان چینی ترجمه شده و انتشار یافته است.
ما همچنین در ضمن تدریس «در دانشگاه پكن»، دربارهی شاهنامه سمینار تشكیل میدادیم و تجربه نشان داده است كه این شكل برای شناسایی این اثر نفیس و درخشان بسیار مفید واقع شده است. دانشجویان قبل از تشكیل سمینار، با دقت اثر را میخواندند و طرحهای بیانیهی خود را مینوشتند و در جلسه با شور و شوق نظرات خود را بیان میكردند و حتا دربارهی مواردی مربوط به متن، به گرمی بحث میكردند. پس از این سمینارها كه دانشجویان درك و آشنایی آنها با این اثر بزرگ بیشتر گردید، آنها به این نتیجه رسیدند كه شاهنامهی فردوسی یكی از آثار نفیس در ادبیات جهانی است و چه از نظر ژرفای اندیشه و میهنپرستی آن و چه از نظره شیوهی بیان و هنرمندی شاعر در آن، در میان آثار ادبیات جهانی بینظیر است."
آفرين بر روان فردوسی
آن همايون نهاد و فرخنده
او نه استاد بود و ما شاگرد
او خداوند بود و ما بنده
(انوری ابيوردی)
پروفسور جان هوين نين، لی شان
استاد بخش فارسی دانشگاه پكن
منبع