ریسین و یا سم کرچک سمی کشنده تر از سیانور فقط برای کشتن روسای جمهور و افراد مهم است.
رایسین (Ricin) مادهای بسیار سمی میباشد که حتی مقدار اندکی از آن به اندازهٔ چند دانهٔ نمک خوراکی میتواند انسان بالغ را از پای درآورد. این سم بسیار خطرناک از گیاه کرچک تهیه میشود. بطور کلی این ماده بشکل گرد سفید رنگ بوده و درصورتیکه به غبار تبدیل شود و وارد آب یا غذا گردد، غیرقابل تشخیص است. اثر سمی رایسین هزار برابر بیشتر از سیانور میباشد، همچنین این سم از طریق استشمام، خوردن و تزریق عمل میکند. ریسین موجود در پوستهٔ دانهٔ کرچک بعنوان یک سلاح شیمیایی جنگی مورد آزمایش قرار گرفته است. ریسین مورد استفاده در سلاحهای جنگی خالصسازی میشود و بصورت ذرات خیلی کوچکی تولید میشود که استنشاق میشوند. هرچقدر سایز ذرات کوچکتر باشد ریسین سمیتر است.
(بيوتروريسم)
ریسین Ricin چیست؟
ریسین و یا سم کرچک یک سم مهلک و قوی است که امروزه توسط تروریست ها برای ترور افراد استفاده می شود.
ریسین از گیاه روغن کرچک استخراج می شود.
دوز کشنده ریسین LD50 بیست دو میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است.
ریسین بشکل پودر سفید رنگی است که چند عدد دانه کوچک ان که به اندازه دانه های نمک باشد می تواند انسان را بکشد.
چگونه از ریسین برای ترور استفاده می کنند؟
مقدار بسیار کمی از ریسین را در پاکت های نامه یا کاغذ های الوده به فرد مورد نظر می دهند. ریسین را میتوان در اب یا غذای کسی هم ریخت. اما وقتی ریسین بصورت غبار باشد بسرعت استنشاق شده و باعث مرگ میشود. ریسین بصورت غبار فاقد بو طعم است.
غالبا ریسین را بشکل پودر تهیه می کنند.
ایا تماس با ریسین باعث مرگ می شود؟
بعد از استنشاق ریسین مسموم ظرف ۳ساعت مسموم میمیرد. اگر مسموم با ریسین بتواند ۳ تا ۵ روز دوام بیاورد زنده میماند.
علائم مسمومیت با ریسین چیست؟
در صورت استنشاق ریسین شخص دچار تنگی نفس تب سرفه و تهوع و استفراغ میشود. علائم مسمومیت با ریسین اختصاصی نیست و شخص ممکن است فکر کند دچار مسمومیت غذایی یا سرماخوردگی شده است.
شخص مسموم با ریسین دچار عرق ریزش شدید شده و ریه های او دچار اب اوردگی (تورم ) شده و شخص بعلت کمبود اکسیژن دچار سیانوز و فطع تنفس و خفگی و مرگ میشود.
دانه های کرچک که از ان سم ریسین میگیرند.
مسمومیت با خوردن ریسین:
علائم مسمومیت با خوردن ریسین عبارت است از اسهال استفراغ تهوع و رعشه و خون در ادرار.
در ظرف چند روز شخص به کما رفته و کلیه ها کبد و طحال از کار می افتد.
ایا سم ریسین از پوست جذب می شود؟
ریسین در برخورد با پوست انسان باعث ایجاد قرمزی و درد شدید می شود به خصوص اگر با چشمان تماس داشته باشد.
در تماس با ریسین چکار کنیم؟
ریسین را غالبا برای مسموم کردن افراد مهم بصورت غبار استفاده می کنند. مثلا داخل کانال کولر کمی از ان ریخته و وقتی کسی کولر را روشن کند با استنشاق ریسین دچار مسمومیت می شود.
برای همین در صورتیکه مشکوک بمسمومیت با ریسین شده اید بلافاصله محل را ترک کرده و بفضای باز بروید و تن و بدن چشمان خود حتی عینک و کنتاک لنز خود را بشوید.
لباسهای خود را طوری در بیاورید که دست بقسمت خارجی ان نزنید و انرا درون یک کیسه پلاستیکی قرار بدهید.
ایا سم ریسین توسط گروه های تروریستی استفاده می شود؟
تا چند سال پیش سم ریسین توسط دولت امریکا و سازمان های جاسوسی( بيوتروريسم ) برای از بین بردن افراد و شخصیتهای مهم استفاده میشد زیرا رد یابی ان بسیار مشکل است.
ده سال قبل سم ریسین را سازمان های جاسوسی مثل سیا و یا کی بی جی KGB برای از بین بردن افراد مهم , شخصیت های سیاسی در جهان استفاده می کردند زیرا کشف مسمومیت با ان تقریبا غیرممکن قدرت ان بیشتر از سیانور بود و مسموم بعد از استنشاق ان اگر بدن قوی داشت چند روز تا چند هفته بسته بنوع مراقبها پزشکی درکما فرو رفته و بعد از ان میمرد.
کرچک گونهای گیاه زراعی یکساله است که در ایران با نامهای کرچک، بید انجیر و بزانجیر شناخته میشود. میوه آن کپسول خاردار و مدوری است که حاوی سه عدد دانه با پوسته منقوش و مغز سفید است. این گیاه در نقاط مختلف ایران از جمله شمال، یزد، خوزستان و خراسان کاشته میشود.
گیاه کرچک در واقع بطور عمده برای تهیه روغن آن پرورش داده میشود که در پزشکی بعنوان مسهل قوی کاربرد دارد. وقتی دانههای آن توسط کودکان و بزرگسالان خورده میشود، تا چند روز علائم عمدهای از مسمومیت نشان نمیدهد، مگر این که دانهها جویده شود که باعث بروز زودرس علائم میشود. فرد اندکی اشتهای خود را از دست میدهد و دچار تهوع، استفراغ و اسهال میشود. به تدریج فرد دچار استفراغ مداوم، اسهال خونی و در موارد کشنده، زردی میشود.
دز کشنده در اطفال، پنج شش دانه کرچک بوده، درحالیکه در بزرگسالان در حدود ۲۰ دانه است.
درمان:
اگر با فردی روبرو شدید که از دانههای این گیاه خورده یا خود گیاه را مصرف کرده است، باید به اورژانس رسانده شود. و درضمن اینکه او را به اورژانس میرساند, انگشت در داخل حلق فرد کرده و او را وادار به استفراغ کنید, سپس تا آنجایی که میتواند به او شیر بخورانید. شیر خاصیت سم بری دارد. با شستشوی معده و استفاده از زغال میتوان سم موجود در معده و رودهها را شست.
درمانی اختصاصی برای این مسمومیت وجود ندارد و معمولاً علائم (استفراغ، اسهال و…) درمان شده و بیمار از نظر بروز عوارضی مثل نارسایی کلیه و کبد تحت نظر قرار میگیرد. اگر نارسایی کلیه بروز کند لازم است بیمار دیالیز شود.
اگر پس از شش ساعت از جویدن دانههای کرچک علائمی بروز نکرد، پس سم کم بوده یا دفع شده است. در اینحالت میتوان فرد مسموم را مرخص کرد. البته ترخیص بمعنای رفع خطرمسمومیت نیست، بلکه خطر کم شده است. به این بیماران توصیه میشود درصورت بروز اسهال خونی یا زردی بسرعت به بیمارستان مراجعه کنند.
منبع : سایت دکتر یزدانی