عطرلیمو، چمن معطر، پوتار،( نام اصلی و ایرانی آنرا اضافه کنید) ، کاه مکی که به لاتین آنرا Cymbopogon مینامند، نوعی گیاه از خانواده پیاز است که بوی لیمو میدهد و در نواحی استویی بطور خودرو رشد می‌کند. این گیاه که شبیه پیاز است، بوی لیمو داده و بهمین دلیل آنرا عطرلیمو مینامند. در ایران این گیاه را بمصرف درمانی و ضد باکتری و میکروب، مورد استفاده قرار داده و در خوراکیها بعنوان معطرِ اشتها آور بکار میبردند. امروزه کشت وسیع آن در جنوب غربی ایران بویژه در شهرستان فیروزآباد استان فارس انجام میگیرد.
گیاه عطر لیمو یکساله می باشد و عملکرد بالایی دارد.
ویژگیهای گیاه عطر لیمو:
- کاهیدن وزن از طریق مصرف چربیهای بدن برای هضم. این گیاه را ابتدا تمیز کرده و آنرا میکوبند و سپس تکه تکه نموده و مانند پیاز در پختن استفاده میکنند. در آسیای شرقی و آسیای میانه این گیاه، مانند پیاز در فرهنگ پخت و پز ایرانی، یکی از ارکان اصلی تهیه خوراک و پخت و پز است.
- دفع حشرات و آفات از مزارع و زمین‌های کشاورزی.
- خواص ضد سرطانی.
-اسانس این گیاه دارای خواصی مانند آنتی باکتریال قوی، اشتها آور، ضد کرم و ضد نفخ است.
مصرف موضعی اسانس گیاه سبب کاهش دردهای روماتیسمی و عصبی میگردد.
-اسانس این گیاه دارای کاربرد بسیار وسیع در صنایع آرایشی و بهداشتی است و سالانه ۶٬۰۰۰ تن- از اسانس عطر لیمو در جهان تولید میگردد.
-گیاه عطر لیمو خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی دارد. بهنگام مخلوط شدن با فلفل سیاه برای رفع درد قاعدگی و حالت تهوع مفید است.
از دیگر ویژگیهای این گیاه مهم می‌توان موارد زیر را نام برد:
▪ چای این گیاه ادرارآور است.
▪ روغن عطرلیمو التهاب را کاهش میدهد و فرد را از درد عضلات، دندان، مفصل و سردرد محافظت می‌کند.
▪ این گیاه تصفیه‌کننده کبد، کلیه، لوله گوارش، مثانه و لوزالمعده است. علاوه بر آن، در کاهش میزان اسید اوریک، کلسترول و چربیهای اضافه نیز مؤثر است.
▪ مصرف این گیاه هاضمه، گردش خون و ترشح شیر را تحریک می‌کند.
▪ روغن طبیعی این گیاه، برای تقویت و بهبود عملکرد سیستم عصبی مفید است و در درمان اختلالات عصبی مانند آلزایمر، پارکینسون و سرگیجه نیز مؤثر است.
▪ عضلات و بافت‌های بدن را تقویت می‌کند و با کاهش آکنه و جوش کیفیت پوست را بهبود می‌بخشد.
▪ مصرف جوشانده عطرلیمو فشار خون را کاهش میدهد.
▪ برگهای عطرلیمو برای تحریک روده‌ها مؤثر است.
▪ عطرلیمو تب، سرفه، سرماخوردگی و استرس را رفع می‌کند.
▪ عطرلیمو درد آرتریت و روماتیسم را برطرف می‌کند.
▪ دو قطره روغن عطرلیمو را به روغن طبیعی بادام و زیتون اضافه کنید و پوست خود را ماساژ دهید.
▪ برای تهیه چای با برگهای تازه عطرلیمو، دو لیوان آب را با یک چهارم لیوان برگ تازه بجوشانید و برای ۳ دقیقه دم کنید.
▪ برای تهیه چای با برگهای خشک، یک لیوان آب جوش را با دو قاشق مرباخوری برگ خشک آن در یک لیوان آب برای ۱۰ دقیقه دم کنید.
▪ بعنوان ادویه پودر عطرلیمو بهمراه پودر کاری و زنجفیل در سوپ و خوراک تایلندی کاربرد دارد.
عطرلیمو از پرکاربردترین گیاهان در صنایع داروسازی ، غذایی ، آرایشی بهداشتی میباشد.
لازم بذکر است بدلیل داشتن ماده سیلیس در برگهای گیاه عطر لیمو، در هنگام برداشت حتما باید دستکش استفاده شود زیرا باعث ایجاد زخم‌های زیادی بر روی پوست دست می گردد.
۳ باربرداشت پیکره رویشی در هر دوره کاشت این گیاه در فیروزآباد انجام میگیرد که گیاه پس از قطعه قطعه شدن در سایه خشک شده و برای صنایع مختلف به بازار و عطاریهای کشور ارسال میگردد.
