عملیات طلا (در انگلیس به عملیات کرونومتر شناخته میشود) نام مخفی پروژه مشترک جاسوسی از سفارت روسیه در شهر برلین بود که در دهه ۱۹۵۰ توسط سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) و سرویس اطلاعاتی انگلیس (sis - Secret Intelligence Service ) ساخته شد.
هدف این پروژه برقراری شنود ارتش شوروی با استفاده از یک تونل در زیر سفارت شوروی در برلین شرقی بود . این پروژه احمقانه بسیار پیچیده تر از پروژه قبلی آپریشن سیلور (Operation Silver) در وین بود. مقامات شوروی در مورد عملیات طلا از همان ابتدا در سال ۱۹۵۶ توسط جاسوس دو جانبه خود جورج بلیک (George Blake) فردی آمریکای که در وزارت اطلاعات آمریکا CIA کار میکرد، از حفر تونل مطلع شده بودند و با استفاده از آن، اطلاعات دروغین بخورد امریکایی‌ها و انگلیسی‌‌ها میدادند.
سی. آی. اِی در سال ١٩٥٤خواهان حفر و کشیدن یک تونل در شهر برلین آلمان شرق میگردد. این تونل باید به طول ٤٥٠ متر از برلین غربی (در آلمان غرب) به طرف برلین شرقی (در آلمان شرق) به زیر سفارت شوروی، به منظور استراق سمع یا شنوایی و ثبت صدا کشیده میشد. به منظور جلوگیری از افشا شدن آن باید تونل مذکور در زمستان، سرد نگهداشته شود. زیرا اگرهوای داخل تونل گرمتر از هوای بیرون از آن باشد در آن صورت برفی که در بالای تونل قرار دارد آب میگردد و این کار در نهایت باعث افشا شدن تونل میگردد. اما با وصف این تلاش ها تونل مذکور بعد از صرفاَ یازده ماه توسط یک سرباز آلمان شرقی کشف میگردد که البته این موضوع باعث ایجاد کشیده گی در جهان دیپلماسی بین شوروی و امریکا میگردد. اما بعداَ معلوم میگردد که شوروی در همان آغاز از موجودیت تونل مذکور آگاهی داشته و این اطلاعات را توسط یک اجنت دو طرفه که در سی. آی. اِی کار میکرده بدست آورده بوده است. به این ترتیب امریکایی میدانند که آن پانصد ساعت نوارهای گفتگو را که آنها از سفارت شوروی ثبت کرده اند همه سرکاری و ساختگی بوده اند.
چرایی ساخت این پروژه و تونل بزیر سفارت شوروی، این بود که ارتش اتحادجماهیر شوروی موسوم به ارتش سرخ، پس از جنگ جهانی دوم ارتباطات خود را از امواج رادیویی قابل ردگیری به امواج تلفنی ثابت و غیر قابل شنود انتقال داده بود. و بدین ترتیب متحدان غربی منابع اصلی اطلاعات جنگ سرد را از دست داده و آچمز شده بودند.
پروژه ساخت تونل طلا درواقع ساخت سومین تونل و سومین تلاش از سوی سازمان‌های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا برای جاسوسی از اتحاد جماهیر شوروی در زمان جنگ سرد بود. پیش از آن دو تونل دیگر ساخته شده بود.
در سال ۱۹۴۸ انگلیس و آمریکا ساخت تونلی را تحت عنوان عملیات نقره، در وین، به اجرا درآورده بودند.
تونل طلا برای دستیابی به اطلاعات ارتش سرخ بود که دیگر نمیشد از طریق ردگیری امواج رادیویی آنان را دنبال کرد.
این پروژه هنوز بنام "عملیات ویژه انگلیسی" بایگانی است. چرا که در آن زمان برای اینکه رؤس‌ها این تونل را کشف نکنند، این پروژه بدستور مدیر اطلاعات مرکزی (DCI)، آلن داولز (Allen Dulles)، بیشتر شفاهی بود تا نوشتاری. و اسناد نوشتاری آن بحداقل ممکن ثبت میشد.
گفته میشود طراحان تونل‌هایی که بسمت اسرائیل کشیده می‌شوند، همان‌هایی هستند که این تونل را در ۱۹۵۶ طراحی کرده‌اند.
