فروردین ۳۱، ۱۳۹۵

بدرود اوپک


آخرین ساخته شاه فقید ایران، اوپک، را نیز نابود کردند.

‌اروپایی‌ها که توسط نوکران خود بر روی ایران چنگ انداخته اند تمامی آثار و ساختار‌های تمدن، فرهنگ و مدنیّت ایران بزرگ را در مدت ۳۷ سال گذشته به نابودی کشاندند و در روز‌های گذشته آخرین بقایای اسکلت پوسیده ارگان معتبری که شاه فقید ایران با خون دل ساخته بود، یعنی‌ اوپک را نیز پودر ساخته و به باد دادند، ارگانی‌ که افسار غربی‌ها را در دست داشت و می‌توانست جلو افراط گری‌های وحشیانه غربی‌ها را بگیرد.

اسپوتینیک می‌نویسد:

روز یکشنبه در « دوحه» قطر اجلاس نمایندگان کشورهای صاحب نفت برگزار شد. ۱۸ کشور اعضای اوپک بعلاوه آذربایجان، بحرین، قزاقستان، کلمبیا، مکزیک، عمان و روسیه در مذاکرات شرکت کردند. ایران و لیبی و آمریکا و نروژ که از جمله کشورهای بزرگ استخراج کننده نفت هستند، در مذاکرات شرکت نداشتند! هدف اصلی این دیدارانجماد و توقف استخراج نفت تا اکتبر سال ۲۰۱۶ « برای تنظیم قیمت نفت» و جلوگیری از افت بیشتر قیمت نفت بود. آنها نتوانستند به این هدف برسند. چرا؟

ولادیمیر ساژین خاور شناس و کارشناس سیاسی در این خصوص گفت: دلایل زیادی وجود دارد، از مهمترین آنها اختلاف در بین شرکت کنندگان را میتوان نام برد. در آستانه مذاکرات، روسیه و عربستان سعودی دو شرکت کننده کلیدی مذاکرات طرح سند انجماد و توقف استخراج را به توافق رساندند. اما معلوم شد که این امر به موفقیت مذاکرات مساعدت نکرد.

روز ۱۷ ماه آوریل ۲۰۱۶ عربستان سعودی، امارات ، قطر و دیگر خلیفه نشینان حاشیه خلیج پارس ، پیشنهاد پایین آوردن سطح استخراج نفت را داده و خواهان آن شدند که تمام کشورهای عضو اوپک و خارج از اوپک نیز به این سند بپیوندند. ( این تنه لش‌های عرب حاشیه نشین خلیج پارس آن زمان که چوب حراج نفت ایران را تو بازار‌های سیاه زده بودند و ایران التماسی نفت میفروخت از تشکیل جلسه و اپک بازی خبر نبود و کنار نشسته بودند و به ایرانی‌‌ها می‌خندیدند، اکنون که قیمت نفت آنچنان پایین آمده که موجب وحشتشان شده یاد اوپک و همکاری و همدردی و هم پیمانی افتاده اند!!!)

ولادیمیر ساژین در ادامه گفت: در وهله اول منظور ایران بود. ایران نه تنها از محدود کردن استخراج نفت خودداری ورزید بلکه هیأت نمایندگی خود را به دوحه نفرستاد. در این رابطه موضع تهران قابل درک است: طی چند سال تهران با تحریم های سخت نفتی روبرو بود. مشتریان خود، دلارهای نفتی را از دست داده و حجم استخراج نفت در ایران بشدت کاهش یافت. صنعت نفت ایران ضرر زیادی دید. ایران باید هر چه سریعتر صنعت نفت خود را احیا کند. موافقت داوطلبانه با انجماد استخراج نفت به معنای آن است که ایران دواطلبانه با ادامه تحریمها موافقت می کند. اما بعضی از کارشناسان معتقدند که تهران می توانست موضع با انعطاف تری نشان بدهد. به عنوان مثال، با نشان دادن همبستگی به چانه زنی در باره امکان افزایش استخراج نفت تا ۵۰۰-۴۰۰ هزار بشکه نفت در شبانه روز دست یابد و جای شایسته ای در بین کشورهای استخراج کننده نفت اشغال کند. اما اینگونه چرخش رویدادها فانتزی‌ای بیش نیست.

موضع واقعی تهران تنه لش‌های نشسته در ریاض را نگران ساخت. از تمام کشورهای استخراج کننده نفت تعداد کمی از کشورها قادرند سطح استخراج نفت را در مدت زمان کوتاهی افزایش بدهند. کشورهای ایران، صحرای عربستان و آمریکا از این امکان برخوردارند. نروژ نیز می تواند بطور سریع استخراج نفت را افزایش بدهد.

محمد بن سلمان تنه لش سعودی تهدید کرد که در صورت بروز اختلاف ، کشور مطبوع وی می تواند بسرعت استخراج نفت را تا ۱ میلیون بشکه در شبانه روز افزایش بدهد و حجم استخراج به ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه و طی شش ماه تا ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه برسد. در صورتی که عربستان سرمایه گذاری در صنعت نفت را افزایش بدهد می تواند حجم کلی را تا ۲۰ میلیون بشکه افزایش بدهد. وی متذکر شد که عربستان با انجماد استخراج نفت فقط درصورتی موافقت می کند که باقی بازیگران بازار از جمله ایران از این موضع پیروی کنند.


از اینرو سعودی ها تا آخرین روز امیدوار بودند ایران در اجلاس دوحه شرکت کند ، زیرا بدون ایران انجماد استخراج نفت عملا به معنای آن خواهد بود که دیگر تولیدکنندگان نفت بخشی از سهم بازار خود را در اختیار نفت ایران می گذارند. ریاض نمی تواند چنین چرخش رویدادها را تاب آورد . احتمالا سعودی ها امیدی نداشتند که ایران در مذاکرات شرکت کند. آنها هر چند خواهان چنین چیزی نبودند « دست دشوار ژئوپلیتیکی» خود را بازی کردند. موافقت با انجماد استخراح نفت بدون شرایط اضافی و بعد یک روز بعد رد توافق‌ها ، تلاشی برای آن بود تا ایران ، رقیب اصلی سیاسی خود را ، به عنوان مقصر اصلی شکست مذاکرات نشان بدهد.

بدون شک رفتار ریاض علاوه بر جزء سیاسی از جزء اقتصادی نیز برخوردار است. هدف سعودی‌ها تنگ کردن جا برای نفت شیل آمریکایی در بازار جهانی نفت است. هنوز به این هدف نایل نیامده اند ، زیرا نفت شیل استخراجی در معادن آمریکا در مقایسه با قیمت‌های جهانی حدود ۴۰ دلار در ازای هر بشکه، سود آورتر است. تحلیلگران معتقدند که با توجه به بودجه کشور و ذخیره ارزی و هزینه پایین استخراج، سعودی ها می توانند برای مدت معینی در شرایط قیمت‌های پایین نفت بخوبی سر کنند. ازاینرو آنها فاقد هر گونه انگیزه‌ای برای شرکت در مبارزه جهت افزایش قیمت نفت هستند. ریاست صنعت نفت عربستان بطور منظم این موضوع را اعلام می کند. از سوی دیگر سحر در این اواخر بطور فعال برنامه رشد در « عصر پس از نفت» را طراحی می کند. محمد بن سلمان تنه لش اعلام نمود که ریاض استراتژی کاملی را در رابطه با این موضوع در روز ۲۵ آوریل معرفی خواهد کرد.

با بازگشت به موضوع مذاکرات در دوحه، شایان ذکر است که با وجود تأثیر آنها بر قیمت نفت خیلی چیزها وابسته به نسبت عرضه و تقاضا دارد.

به عقیده بسیاری از اقتصاددانان و تحلیلگران نفت ، حتی اگر شرکت کنندگان به توافق انجماد استخراج نفت رسیده بودند این امر فقط برای مدت کوتاهی قیمت‌ها را افزایش می داد. قیمت نفت بعید بود از سطح ۴۵ دلار در ازای هر بشکه نفت « برنت» بیشتر شود. مهمترین عامل کاهش قیمت نفت اشباع بازار نفت است که در آینده نیز قیمت نفت را کاهش خواهد داد. مطابق با ارزیابی های گوناگون، عرضه به میزان یک ونیم تا ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت بیش از حد لازم است. حجم کل نفت در ذخایر نفتی آمریکا ۵۳۰ میلیون بشکه نفت است که مطابقت کامل با سطح حداکثر تاریخی طی ۸۰ سال گذشته دارد.