در آستانه یکصدمین سالگرد کشتار ایرانیان که در آن میلیون‌ها ایرانی مسیحی، کرد و زرتشتی توسط لشگری از وحشی‌های خونخوار ترک کشتار و نسلکشی شده که در تاریخ نمونه است و امروزه آنرا به جنگ جهانی اول نسبت داده و به نام نسلکشی ارامنه، مینامند تا از عظمت این جنایت تاریخی که توسط انگلیس، فرانسه و ترکها بر علیه ملت بیگناه ایران و با هدف غصب سرزمین‌های آنان صورت گرفت کمی بکاهد، مراسم تقدیس قربانیان این فاجعه تاریخی در سراسر دنیا برگزار شد.
پس از پایان این مراسم، در تمامی کلیساهای ارامنه در سراسر جهان به احترام و یاد کشته شدگان یک دقیقه سکوت برگزار شد.
خسرو فرانگیان یکی از معدود بازماندگان آن دوران است که اکنون ۱۰۵ سال دارد. او با اشاره به خاطراتش از آن دوران می گوید: «کسی به ما گفت که ترکها می خواهند بیایند و ما را بکشند. گروهی از ساکنان روستای ما به سمت مناطق شرقی و گروهی هم به روستاها پناه بردند.»
در مراسم روز جمعه که در شهر ایروان برگزار می شود، رئیس جمهور روسیه نیز حضور خواهد داشت.
همچنین در آستانه مراسم صدمین سالگرد کشتار ایرانیان به دست ترک‌های وحشی ، یوآخیم گاوک، رییس جمهوری آلمان برای توصیف این واقعه وحشتناک از واژه «نسل کشی» استفاده کرد.
او همچنین برای اولین بار گفت که آلمان هم تاحدی در «نسل کشی ایرانیان » مسئولیت داشته است. این سخنان در حالی ایراد شد که قرار است پارلمان این کشور بزودی در مورد واژه «نسل کشی» موضع گیری کند.
یوآخیم گاوک در یکی از کلیساهای برلین گفت: «سرنوشت ارامنه مثال منحصر بفردی در تاریخ کشتار جمعی، پاکسازی نژادی، تبعید و نسل کشی بشمار می رود که قرن بیستم را به گونه‌ای وحشتناک متمایز ساخته است.»
در سال ۱۹۱۵ میلادی یک و نیم میلیون ارمنی ، ۷۰۰ هزار کرد و ۴۰۰ هزار آشوری که همگی در قلمرو ایران زندگی میکردند کشته شدند. اما ترکیه استفاده از واژه «نسل کشی» را محکوم می کند. از نظر ترکیه نسلکشی یعنی اینکه حتی یک تن هم زنده نمیماند و وقتی چند تنی زنده مانده و ماجرا را گفتند، پس نسلکشی نبوده!
به مناسبت صدمین سال قتلعام ارامنه در ۲۴ آوریل سال ۱۹۱۵ میلادی، اولاف برنز، خبرنگار یورونیوز با سرژ سرکیسیان، رئیس جمهوری ارمنستان در ایروان پایتخت این کشور ملاقات کرده است. آنها درباره روابط دو کشور ارمنستان و ترکیه و همچنین پیام ارمنستان به جهان به گفتگو نشسته اند.
یورونیوز: آقای رییس جمهور، این روزها کشور شما مشغول بزرگداشت وقایعی است که یادآور فجایع و درد و رنج‌های غیرقابل بیانی است که بر مردم آن گذشته. هنوز هم پس از صد سال، این زخمها عمیق هستند. پیام شما در این باره به جهان چیست؟
سرژ سرکیسیان: این رویدادها که بزرگداشت آنها برگزار خواهد شد مربوط به قربانیان نسل کشی است و حاوی چند پیام است: اولین پیام یادآوری این حادثه است. ما فکر می کنیم که برای جنایت علیه بشریت هیچ نسخه‌ای وجود ندارد و آنها با گذر زمان فراموش نخواهند شد.
پیام دوم، سپاسگزاری و قدردانی است که بطور مستقیم به پیام اول برمی گردد. قدردانی از افراد، سازمانها، ملتها و حکومتهایی که در سخت‌ترین شرایط برای ما، سخن گفتند و به ما دست یاری داده و به مردم ما برای زنده ماندن کمک کردند. پیام سوم، ترکیبی از دو موضوع یادآوری و قدردانی است که منجر به پیشگیری از وقوع اینگونه جنایات می شود. این وظیفه ماست که به شناسایی و محکوم کردن رویدادهایی بپردازیم که می توانند منجر به وقوع این نوع از جرایم و جنایتها شوند. این ضروری است که به مبارزه با این پدیده‌ها بپردازیم تا بتوانیم از وقوع نسلکشی در آینده و تکرار جنایت دیگری علیه بشریت جلوگیری کنیم. و پیام چهارم که پیام نهایی است، درباره احیای دوباره ملتمان است تا بگوییم که یک بار دیگر آنهایی که می خواستند به ملت ما آسیب برسانند، در محو کردن ما از روی زمین موفق نشدند.
یورونیوز: همه با این موضوع موافقند که باید از گذشته درس گرفت. اما حتی بعد از صد سال، ترکیه و ارمنستان هنوز در مقابل این بحث موضع می گیرند. آیا راهی وجود دارد تا شما دو کشور با یکدیگر در موضوعات دیگر همکاری کنید یا اینکه این موضوع، مانعی خواهد بود که دو کشور را کاملا جدا از یکدیگر نگاه دارد؟
سرژ سرکیسیان: من شخصا به عنوان رئيس جمهور جمهوری ارمنستان دوبار تلاش کرده‌ام تا این راه را طی کنم و قبل از من هم دو رئیس جمهوری که پیش از من انتخاب شده بودند در این باره تلاش کردند. ابتدا اعلام کردیم که خواهان برقراری روابط دیپلماتیک با ترکیه آنهم بدون هیچ پیش شرطی هستیم و پس از آن، هر دو طرف می توانند همه موضوعاتی را که میان هر دو کشور مطرح است، مورد بحث قرار دهند. دومین قدم را نیز در آستانه صدمین سالگرد نسل کشی ارامنه برداشتیم. چند ماه پیش من نامه‌ای برای رئيس جمهوری ترکیه فرستادم. این نامه شخصا توسط وزیر خارجه ما تحویل داده شد، بنابراین یک اقدام صرفا رسانه‌ای نبود. از طریق این نامه من آقای اردوغان را دعوت کردم که در ویژه برنامه‌های ۲۴ آوریل شرکت کند؛ برای گرامیداشت یاد تمام قربانیان و برای بیان مراتب همدردی خود بطور مشترک. اما مقامات ترکیه در مقابل راه دیگری را انتخاب کردند. آنها تصمیم گرفتند که در روز ۲۴ آوریل که روز بزرگداشت نسل کشی ارامنه است، نبرد گالیپولی را جشن بگیرند.
یورونیوز: طی روزهای اخیر، ترکیه خشم خود را با اظهارات خشن، و واکنش تند به بیانیه پاپ و حتی مصوبه پارلمان اروپا نشان داده اند. وقتی این عبارات خشمگینانه را می شنوید چه احساسی دارید؟
سرژ سرکیسیان: برای ما این اظهارات و واکنشهای طرف ترکیه، بهیچوجه غیرمنتظره نبود. ما همیشه چنین سخنانی را شنیده ایم و شاهد موضع گیریهایشان بوده ایم. ما همچنین اینرا دیده ایم که هر چند وقت یکبار آنها به انکار این موضوع میپردازند. درباره بیانیه پاپ، فکر میکنم بیانیه مناسبی بود. می دانید، من باور دارم که تنها با رهبری مردمی قوی می توان به جهانی عاری از جنایت علیه بشریت دست یافت و پاپ، رهبر بزرگی است که فقط حقیقت را می گوید.
یورونیوز: مایلید که طرف ترکیه چه بگوید؟ به عبارت دیگر، آیا فکر می کنید که اگر آنها واژه نسل کشی را برسمیت بشناسند، همه چیز در روابط بین دو کشور خوب خواهد شد؟
سرژ سرکیسیان: بدون شک برسمیت شناختن نسل کشی توسط ترکیه، کوتاه‌ترین مسیر برای آشتی دو ملت است. این اعتقاد قوی من است که اگر چنین کاری انجام شود و اگر آنها این کار را صادقانه انجام دهند، در زمانی کوتاه، روابط میان دو ملت ارمنستان و ترکیه بهبود خواهد یافت و به سطح بالاتری توسعه خواهد یافت.
یورونیوز: ترکیه پیشنهاد تشکیل یک کمیته بین المللی از مورخان را داده تا این موضوع یک بار و برای همیشه حل و فصل شود و اعلام کرده نتیجه اعلام شده توسط این کمیته را خواهد پذیرفت. به نظر شما اشکال این کار در چیست؟
سرژ سرکیسیان: اول اینکه چنین چیزی هرگز دیده نشده. این درست نیست که فکر کنیم مورخان می توانند دور یک میز بنشینند و تصمیمی بگیرند و این مسئله یک بار و برای همه حل و فصل شود؛ این نکته اول. دوم اینکه نمی توانم تصور کنم که چه نوع کمیسیونی باید در این زمینه وارد عمل شود آنهم وقتی که مورخان ترکیه تحت فشار جامعه و مقامات ترکیه خواهند بود و مورخان ارمنی تحت فشار جامعه ارامنه و مقامات ارمنستان. اما حتی این استدلال هم، مهم‌ترین دلیل نیست. مهم‌ترین دلیل این است که ساختارهای تخصصی و کشورهایی که بزرگترین آرشیوهای مربوط به این موضوع را دارند، درباره ان هیچ شک و تردیدی ندارند. هیچ شکی درباره وقوع آن وجود ندارد و من دوباره به موضوع واتیکان برمی گردم. شما چه فکر می کنید؟ ایا واتیکان یکی از با اطلاع‌ترین مکانها درباره آنچه در طول جنگ جهانی اول روی داد نیست؟ آیا در واتیکان مورخان تحصیلکرده کمی وجود دارد؟ برای ما چنین پیشنهادی، به خودی خود یک توهین است. زیرا یک واقعیت را و صحت نسل کشی ارامنه را زیر سوال می برد. در پایان روز، مورخان باید چه چیزی را پیدا کنند؟ اینکه چند نفر کشته شده اند؟ آیا بین مرگ یک و نیم میلیون نفر و یا یک میلیون و ۴۴۹ هزار نفر تفاوت قابل توجهی وجود دارد؟
منبع: یورو نیوز