نویسنده: روزا بروکز
حمله به دفتر نشریه فکاهی چارلی هبدو در پاریس در هفتم ماه ژانویه و کشته شدن کاریکاتوریست‌های این نشریه اتفاقی ناراحت کننده بود؛ آزادی بیان اهمیت دارد؛ هیچ شخصی نباید به خاطر دیدگاه‌های مذهبی و سیاسی کشته شود؛ همه این مطالب صحیح است، اما «من چارلی نیستم».
شاید به ایجاد وحشت و نگرانی آن هم به طور ناخواسته آلرژی دارم و شاید هم دلیلش این باشد که به نظر من چارلی هبدو نشریه چندان خوبی نبود و اکنون به شیوه‌ای برای آن تبلیغ می شود که انگار گل سر سبد تمدن غربی بوده است؛ به ویژه اینکه تنها عده اندکی از هزاران نفری که شعار «من چارلی هستم» را سر دادند، این نشریه را دیده و خوانده بودند.
همانطوری که اقدام کره شمالی در هک کردن سونی سبب نشد فیلم «اینترویو» (مصاحبه) از یک فیلم سرگرم کننده به شاهکار سینمایی ارتقاء پیدا کند، حمله و کشتار هولناک کاریکاتوریست‌های چارلی هبدو نیز تغییری در ماهیت این نشریه و کاریکاتورهای تهاجمی آن، ایجاد نخواهد کرد.
به نظر من ناراحت کننده است که مرگ چند نفر قفقازی در یکی از بزرگ‌ترین شهرهای اروپا بیش از کشتار جمعی غیرقفقازی‌ها در دیگر نقاط جهان بر مردم تاثیر می گذارد. با فاصله چند روز از حمله به چارلی هبدو در پاریس، گروه افراطی بوکو حرام در شمال شرقی نیجریه دو هزار نفر را کشت، اما همچنان حمله به چارلی هبدو خبرسازترین موضوع در رسانه‌های جهان است.
ظاهرا اگر می خواهید برای کشته شدن شما هزاران نفر گریه کنند و مقامات کشورهای جهان که حتی دل خوشی از یکدیگر ندارند در اقدامی مشترک در حمایت از شما راهپیمایی کنند، باید در چارلی هبدو مشغول به کار باشید چرا که هیچ یک از قربانیان کشتار جمعی در نیجریه در این نشریه کار نمی کردند!!
چه کسان دیگری چارلی نیستند؟! پنج نفری که در بمبگذاری انتحاری روز چهارم ژانویه در موگادیشو کشته شدند، هشت نفری که در روز پنجم ژانویه در حمله گروه وابسته به القاعده در مالی جان خود را از دست دادند، ۲۳ نفری که روز ششم ژانویه توسط داعش در عراق کشته شدند، پنج نفری که روز نهم ژانویه در بمبگذاری افراط گرایان در پاکستان جان سپردند و ۹ نفری که دهم ژانویه در بمبگذاری جبهه النصره در لبنان جان خود را از دست دادند نیز چارلی نبودند و اینها تنها نمونه هایی از کشتار غیر چارلی‌ها توسط افراط گرایان در سرتاسر جهان بودند.
تمرکز بر قربانیان حملات افراط گرایان حتی از توجه بیش از اندازه به کشته شدگان در حمله به چارلی هبدو ناراحت کننده تر است. برای نمونه، در روزهای آغازین سال ۲۰۱۵، حمله گروهی ناشناس در بوروندی ۱۰۰ کشته بر جا گذاشت، ۹ نفر در درگیری‌های خشونت آمیز در یکی از ایالت‌های مکزیک کشته شدند و هفت نفر در حمله خشونت آمیز در مراسم سوگواری در ونزوئلا جان خود را از دست دادند. حتی در آمریکا خشونت‌های مسلحانه در روزهای اول تا پانزدهم ماه دسامبر سال گذشته ۱۹ قربانی گرفت.
از دیگر افرادی که چارلی نبودند می توان به مسلمانانی اشاره کرد که به خاطر باورهای مذهبیشان توسط مسیحیان متعصب کشته شدند. در هفته‌های اخیر دو روحانی مسلمان در اوگاندا کشته شدند. حتی اگر در تاریخ به عقب باز گردیم، شش هزار مسلمانی که توسط شبه نظامیان مسیحی در جمهوری آفریقای مرکزی در سال ۲۰۱۳ کشته شدند نیز چارلی نبودند.
در شرایط کنونی به نظر می رسد فرانسه شاهد «غیر چارلی»های دیگری نیز خواهد بود: از زمان حمله به نشریه چارلی هبدو، دست کم ۲۶ مورد حمله به مساجد و دیگر مکان‌های تجمع مسلمانان صورت گرفته است.
مخلص کلام اینکه جهان پیرامون زیبا نیست و اگر به اندازه کافی خوش شانس بوده اید که در عراق، افغانستان، پاکستان، نیجریه و حتی سوریه چند سال اخیر (کشورهایی که ۶۰ درصد حملات تروریستی افراط گرایان در آنها رخ می دهد) ساکن نباشید، تروریسم افراطی چیزی نیست که خواب شب را از شما بگیرد. مسئله ناراحت کننده تر این است که بیشتر قربانیان حملات افراط گرایان، مسلمانان هستند. طبق آمارهای رسمی، کمتر از دو درصد از حملات تروریستی پنج سال اخیر در اروپا با انگیزش مذهبی صورت گرفتند. در آمریکا حملات تروریستی افراط گرایان از ماه سپتامبر سال ۲۰۰۱ تاکنون ۲۶ قربانی گرفته است، در صورتی که دیگر حملات تروریستی در این کشور ۳۹ کشته بر جا گذاشتند.
هدف از همه اینها نادیده گرفتن مرگ کاریکاتوریست‌های چارلی هبدو و یا رد کردن تهدید تروریسم افراطی نیست. مقامات آمریکا، فرانسه و جامعه بین المللی اقدامات بسیاری می توانند برای کاهش تهدید حملات تروریستی افراط گرایان انجام دهند، اما راهپیمایی در پاریس با یک مداد بزرگ هیچ کمکی به مقابله با اقدامات تروریستی نمی کند.
ابراز ناراحتی برای کشته شدگان حمله به چارلی هبدو و ایستادگی برای آزادی بیان و جهان ایمن از خشونت‌های تروریستی بد نیست، اما زمانی که مدادهای خود را در هوا تکان می دهید، همه آنهایی که چارلی نبودند و در نمونه‌های دیگر خشونت در جهان قربانی شدند را نیز به یاد داشته باشید.
* استاد حقوق در دانشگاه جورج تاون و مشاور معاون وزیر دفاع در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ و یکی از مشاوران پیشین وزارت امور خارجه آمریکا
منبع: فارن پالیسی / مترجم: طلا تسلیمیمنبع: دیپلماسی ایرانی