ایران شناسی روسیه به عنوان جز مهم شرق شناسی بیش از ۲۰۰ سال است که به موجودیت خود ادامه می دهد
شانزدهم ماه دسامبر در اقامتگاه سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو همایش استادان زبان فارسی و ایران شناسان روسیه برگزار شد. دهها متخصص روسیه که تمام عمر خود را وقف مطالعه ایران، تاریخ ، سیاست و اقتصاد، مردم و زبان‌ها و سنن آن کرده اند در کار آن شرکت نمودند.
اجلاس علمی متخصصان ایران چه اهمیتی دارد؟ ولادیمیر ساژین کارشناس سیاسی، شرق شناس و شرکت کننده این همایش در این خصوص چنین اظهارنظر کرد.
- ایران شناسی روسیه به عنوان جز مهم شرق شناسی بیش از ۲۰۰ سال است که به موجودیت خود ادامه می دهد. روسیه یکی از مراکز اصلی جهانی شرق شناسی بوده و باقی می ماند. اکنون در فدراسیون روسیه دهها مرکز آموزشی در حال آموزش متخصصان در باره ایران هستند. در کشور روسیه کارهای علمی جدی در رشته ایران شناسی در سازمان‌های پژوهشی به انجام می رسد که در شهرهای زیادی مستقر هستند. ایران شناسان متخصص فقط در انستیتوی‌های علمی – پژوهشی و یا مراکز عالی آموزشی فعالیت نمی کنند بلکه در سازمان‌های « عملی» مرتبط با فعالیت سیاست خارجی و اقتصاد خارجی فعال هستند.
روز شانزدهم ماه دسامبر در خیابان « نواتوروف» زبان پارسی شناسان – ایران شناسان ، مورخان که متخصصان مطالعه دوران مختلف تاریخ بیش از ۵ هزار ساله ایران هستند، استادان دانشکده‌های شرق شناسی از مراکز عالی آموزشی روسیه شرکت داشتند که در حال آموزش کسانی هستند که باید جای دکترا و نامزد علم و ایران شناسانی را بگیرند که در بسیاری از سازمان‌های دولتی و خصوصی کار می کنند.
جغرافیای شرکت کنندگان همایش قابل توجه بود. نمایندگان مراکز شرق شناسی از مسکو، سنت پطربورگ، قازان و نیژنی نوگورود، آستراخان و ساراتوف، یکاترینبورگ و چلیابینسک ، ولادی قفقاز و سیخینوال ، مینسک و دوشنبه.
آلکساندر پولیشوک، دانشیار دانشگاه زبان شناسی دولتی مسکو و رئیس انجمن دوستی روسیه – ایران در این باره گفت: سفارت جمهوری اسلامی و همکاران ایران شناس با گرد آوردن ایران شناسان از سراسر روسیه و همچنین جمهوری‌های دوست - بلاروسی و تاجیکستان، می توان گفت یک کار تقریبا غیر ممکن را به انجام رساندند. در این همایش متخصصان جهات مختلف ایران شناسی از زبان شناسان تا سیاست شناسان گردهم آمدند. این گامی بزرگ در کار توسعه و رشد مناسبات علمی و فرهنگی دو کشور و اتحاد ایران شناسان است. در این دیدار دوستانه تبادل آشکار و علنی عقاید در باره مسائل مبرم ایران شناسی از جمله مسائل موجود بین متخصصان روسیه و ایران صورت می گیرد. همایش به ما کمک می کند راحت تر و هماهنگ تر کار مهم خود را به انجام برسانیم. ارزش این همایش فوق العاده بالاست.
پس از سخنرانی سفیر جمهوری اسلامی ، کنفرانس کار خود را آغاز کرد. ۴۴ شرکت کننده همایش سخنرانی کردند. مهمترین نکته در سخنرانی‌ها توجه به حالت علمی و کاربردی ایران شناسی در زمان حاضر بود. اما زمان نو، ضرورت برخوردهای جدید نسبت به آموزش ایران شناسی و متدولوژی پژوهش‌های علمی را دیکته می کند. باید تعداد دانشجویان و استادان افزایش یابد و کیفیت آمادگی ایران شناسان بالاتر رود. و الا تجربیات متخصصان گذشته بهدر می رود. تربیت و آموزش جانشینان آنها فوق العاده ضروری است.
در این جا مسائل زیادند. می توان هم از مسائل مالی صحبت کرد و هم کادری. متأسفانه در زمان حاضر، دانشجویانی که در آروزی شرق شناسی هستند رشته‌های عرب شناسی، ترک شناسی و چین شناسی را انتخاب می کنند. علت این امر تا حد زیادی در فقدان دانش و آگاهی در باره ایران و کم بودن اطلاعات در باره این کشور نهفته است. ( چه انتظاری میشود داشت وقتی کشور از یک طرف سال هاست در اشغال اعراب و ترک‌ها میباشد ، و اشغالگران بر روی نابودی هویتش تلاش خونین میکنند، و از طرف دیگر، غربی‌ها برای پوشاندن دزدی‌های تاریخی، علمی، فرهنگی و ادبی خود سعی در از بین بردن تمدن باشکوه ایران را دارند ؟ چه انتظاری میشود داشت وقتی همگی دست به دست هند داده‌اند تا نام ایران را از روی تمام آنچه که از این کشور چپاول کرده‌اند، بزدایند. )
در فعالیت‌های علمی – پژوهشی ایران شناسان روسیه نیز مشکلاتی وجود دارد. اکنون در فدراسیون روسیه مراکزی که به مطالعه ایران و زبان پارسی می پردازند زیادند. اما متأسفانه تبادل اطلاعات علمی کافی نیست. هر یک از آنها « غذای خاص» خود را در « دیگ» خود می پزد. در این همایش پیشنهاد شد نوعی مرکز هماهنگی - اطلاعاتی ایران شناسی ایجاد شود تا نهادهای اصلی علمی در یک سیستم واحد متحد شوند.
بعلاوه به این نکته اشاره شد که فعلا مکانیزم‌های دائمی تبادل اطلاعات ، متخصصان و دانشجویان بین روسیه و ایران وجود ندارد!! و سالهای اخیر کارهای زیادی در این جهت انجام نشده است.
صحبتها صادقانه و علنی بود . چنین دیدارهایی به عقیده ولادیمیر ساژین انگیزه خوبی برای فعال کردن کارها در تمام جهات ایران شناسی معاصر است.
در پایان همایش، شرکت کنندگان آن به پروفسور گرانت آوانسوویچ واسکانینا زبان شناس – ایران شناس مشهور روسیه، شرکت کننده جنگ جهانی دوم که در این روزها ۹۰-مین سالگرد خود را جشن می گیرد تبریک گفتند. مهدی سنایی سفیر ایران بگرمی به ایشان تبریک گفت و هدیه‌ای تقدیم وی نمود.
گرانت آوانسویچ در باکو متولد شد و از همان نیمکت مدرسه هنوز ۱۸ سال نداشت که داوطلبانه وارد خدمت نظام شد. از آنجا او را به کلاس مترجمان نظامی زبان پارسی اعزام کردند. او در عملیات جنگی در جبهه شرکت کرد و در سال ۱۹۴۸ میلادی انستیتوی نظام زبانهای خارجی را به اتمام رساند و از سال ۱۹۵۷ میلادی مترجم سفارت اتحاد شوروی در ایران بود. پس از آن فعالیت علمی و تدریس او آغاز شد که بیش از ۳۵ سال از عمر او را تشکیل می دهد. آثار علمی و کتاب‌های زیادی توسط وی نوشته شده است.
لغت نامه بزرگی که توسط وی نوشته شد یک کار جدی است که در روسیه و فراسوی مرزهای آن مشهور است. در سال ۲۰۱۳ میلادی در ایران یک گزینه دیگر لغتنامه منتشر شد که شامل واژه‌های جدید سالهای اخیر است. آقای شجاعی سردبیر ایرانی نیز در کار تهیه لغت نامه شرکت کرده است. با وجود سن بالا، گرانت آوانسویچ به کار در دانشگاه نظام ادامه می دهد و روی گزینه جدید لغت نامه روسی – فارسی کار می کند که در ایران به چاپ خواهد رسید. وی همچنین در حال تهیه مونوگرافی « مشکلات زبانی – گرامری هنگام یادگیری زبان فارسی» است.
همایش مرحله مهمی در رشد و توسعه ایران شناسی روسی و تحکیم همکاری علمی و فرهنگی روسیه و ایران شد.
با وجود یک مشت دزد غربی و نوکران ترک و عرب آنها که سال هاست از ایرانی‌‌ها می‌دزدند و به خود می‌افزایند، خدا پوتین را برای ملت ایران نگاه دارد.
منبع : صدای روسیه