ايران عزيز خانه ماست
ميهن، وطن، آشيانه ماست
اين خانه شش هزار ساله
از ماست به موجب قباله
آن روز که خاکِ آن سرشتند
بر سنگ قبالهاش نوشتند
وین کهنه قباله را گواهان
هستند مِهان و پادشاهان
از کوروش و اردشیر و دارا
میراث رسیده است ما را
سنگی که درین بِنا بکارست
از خان خدا بران نگارست
خشتی که فتاده بر زمین است
از خون دلاوری عجین است
دشتی نه، که نیست رزمگاهی
راهی نه، که نیست شاهراهی
از ساحل هیرمند تا وخش ۲
رستمش سپرده با پی رخش
می جوی نشانهها بهر مرز
از خسرو و طوس و گیو و گودرز
می کاو زمین و بین بهر گام
شمشیر قباد و خُود بهرام
در هر قدمی و هر بدستی
پائی بفتاده است و دست
آن کوه که بنگری به هامون
پرورده بدامن آفریدون ۳
آن قلّه که برده سر بر افلاک ۴
آورده ببند پای ضحّاک
آن بحر مهیب بیکرانه
خورده است ز شاه تازیانه ۵
آن بارگه بلند بنیاد
از خسرو دادگر کند یاد ۱
آن صفّه مقام شهریاری است
وان بُقعه مزار نامداری است
این ناموران و پاک جانان
بخشنده سر و جهان ستانان
از کوشش و کار و دانش و داد
کردند چنین خجسته بنباد
با نام نکو جهان سپردند
رفتند و بدیگران سپردند
پس دست بدست از پدرها
گردید و، رسید با پسرها
امروز که‌ای ستوده فرزند
هستی تو بر این سرا خداوند
«غافل منشین نه وقت بازیست
وقت هنرست و سرافرازیست»
از پا منشین و جا نگهدار
گر سر بدهی سرا نگهدار
این پند شنو ز خانه بردوش
ور خانه بود خرابه مفروش
"ایران" شعری از استاد حبیب یغمایی - درج شده در مجله یغما به شماره ۴۱ در مهر ماه ۱۳۳۰
..................................................................
*هنگامی که سپاهیان روس و انگلیس سراسر ایران را فرا گرفته بودند و نخست وزیر دانشمند وقت (مرحوم محمد علی فروغی) بناگزیر در تنظیم قراردادی اهتمام میفرمود، این اشعار گفته شده (مهر ماه سال ۱۳۲۰ شمسی).
۱-اشاره است به کتیبههای گوناگون شاهنشاهان ایران در اعصار مختلف.
۲-آمودریا(جیحون)را ایرانیان در قدیم«وَخش»مینامیدند چنانکه هم اکنون نیز یکی از شعب این رود«وَخش آب»نامیده میشود.
۳-البرز کوه.
۴-دماوند.
۵- امپراطور هخامنشی خشیارشاه در لشکرکشی بیونان فرمان داد بر تنگه داردانل دو پل بستند این دو پل هنوز استوار است و بر روی آن نام ترکی نهادهند.
-ایوان مدائن.
۲-رجوع فرمایند بکتابهائی که در تاریخ ایران نوشته شده مخصوصا شاهنامه.
مقام ایاز‌مقام ایاز در دربار ساطان محمود بمناسبت عشق محمود به این غلام ترک کمکم بجائی رسید که محمود بیشتر کارها را بدست وی انجام میداد.
عامل؟وابیورد ۱ خانه پیر زنی بغضب بگرفت.پیر زن بغزنین آمد و از وی (۱)از شهرهای خراسان بوده لکن امروز جزو ترکستان روس است.
