دولتهای عربی میگویند: حماس غزه نیست، و غزه هم فلسطین نیست!
خبرنگار روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز گفت: دو سال پیش، زمانی که اسرائیل به غزه حمله کرد؛ از همه طرف به ویژه از سوی اعراب برای متوقف کردن جنگ تحت فشار قرار گرفت، اما این بار چنین وضعی پیش نیامد.
پس از روی کار آمدن موذیانه و مجدد اخوان المسلمین تحت سرپرستی انگلیس در مصر که سال گذشته اتفاق افتاد، در حال حاضر مصر رهبری ائتلاف تازهای از کشورهای عربی را به عهده گرفته است که عربستان، امارات و اردن را شامل می شود. این ائتلاف عملا در کنار اسرائیل ایستاد و از آن جا که حماس، اداره غزه را به عهده دارد، ضد جنبش حماس ایستاد و به همین سبب تلاشهای میانجی گران برای دستیابی به آتش بس، حتی بعد از گذشت سه هفته ، همچنان با ناکامی مواجه می شود.
"دیوید آرون میلر" مذاکره کننده سابق و پژوهشگر موسسه ویلسون در واشنگتن گفته است، کینه و وحشت کشورهای عربی از اسلام سیاسی، بر حساسیت آنها نسبت به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل فائق آمد.
هیچ گاه ندیده بودم که این تعداد از کشورهای عربی، با کشتار و ویرانی غزه و کوبیدن حماس به صورت ضمنی موافق باشند.
هرچند مصر به صورت کلاسیک، در هر گونه گفت و گو با حماس، میانجی به شمار می آید، اما دولت مصر، این بار، با ارائه پیشنهادِ آتش بسی کاملا منطبق بر خواستههای اسرائیل، حماس را غافلگیر کرد، به ویژه که این پیشنهاد، مطابق هیچ یک از خواستههای جنبش حماس نبود. وقتی جنبش حماس، پیشنهاد آتش بس را رد کرد، "لجباز" خوانده شد و مصر بر طرح خود پافشاری و ادعا کرد که این طرح، باید نقطه آغاز هرگونه آتش بس باشد.
به این ترتیب، در حالی که کارشناسان هوادار فلسطینیها، طرح مصر را به شدت کوبیدند و آن را حیلهای برای تحت فشار قرار دادن حماس برشمردند؛ کشورهای هم پیمان مصر، این طرح را ستودند. "عبدالله" پادشاه عربستان، یک روز پس از اعلام شدن طرح مصر، با "عبدالفتاح سیسی" (رئیس جمهور ناپیدا و اسمی مصر) تماس گرفت و از آن استقبال کرد. دفتر سیسی در بیانیهای اعلام کرد که در این مکالمه تلفنی، از اسرائیل گلهای نشده است، بلکه اشاره شده است که "غیرنظامیان، بیآن که مسؤول درگیری نظامی باشند، قربانی آن می شوند".
"هیچ گاه ندیده بودم که این تعداد از کشورهای عربی، با کشتار و ویرانی غزه و کوبیدن حماس به صورت ضمنی موافق باشند"
"خالد الجندی" مشاور سابق تیم مذاکره کننده فلسطینی و عضو پژوهشکده بروکینگز در واشنگتن بر این باور است که برخی دولتهای عربی و اسرائیل، منافع همسویی را پیدا کردهاند.
الجندی گفت: درگیری مصریها با اخوان المسلمین، و جنگ اسرائیل با گروههای مقاومت فلسطینی، تقریبا مشابه یکدیگر است. به این ترتیب، باید پرسید که "آیا در این میانه، مساله جنگ نیابتی مطرح است؟"
روند نوینی که شکل گرفته، تمام توقعها از انقلابها در کشورهای عربی را تغییر داده است. هجده ماه پیش، تحلیل گران بر این عقیده بودند که دولت هایی همسو با خواستههای مردمی و حامی فلسطینیها و دشمن اسرائیل، در کشورهای عربی بر سر کار بیایند.
اما به جای این که اسرائیل به رژیمی منزوی تبدیل شود، اکنون این رژیم به عنوان تنها طرفی است که از انقلابها درکشورهای عربی و تنشهای جهان عرب بیشترین استفاده را برده است، و توانست پشتیبانی تاکتیکی جهان سنتی عرب را در جنگِ مشترک با اسلام سیاسی کسب کند.
به این ترتیب، مسؤولان مصری به جای این که رژیم اسرائیل را عامل کشتار فلسطینیها در جنگ بدانند، هم به صورت صریح و هم به صورت تلویحی، جنبش حماس را مقصر دانستند. حتی وقتی مدرسههای آژانس آنروا (وابسته به سازمان ملل متحد) هدف حملات موشکی اسرائیل قرار گرفت و در روز چهارشنبه، بار دیگر تکرار شد، باز هم حماس را مقصر دانستند.
در این میان، به صورت همزمان، رسانههای حامی دولت مصر، به جهت گیری ضد حماس و متهم کردن آن به تبدیل شدن به ابزاری در دست توطئه گران اسلام گرا برای بر هم زدن ثبات مصر و منطقه پرداختند .
مصاحبهها و برنامههایی که رسانههای حامی دولت مصر، ضد حماس ترتیب می دادند، تا حدی تند و یک طرفه بود که حتی خود اسرائیل، آن را برای غزه بازپخش کرد.
یک دانش آموز دختر، در گفت وگوی تلفنی با خبرنگار نیویورک تایمز گفت که رسانههای مصری حامی دولت، با او تماس میگیرند و از او می خواهند طوری صحبت کند که اسرائیلیها با استناد به حرفهای او بگویند: ببنید! دوستان شما، ما را برای کشتن شما تشویق می کنند. حتی در برخی از برنامههای شبکههای حامی دولت مصر که برای غزه پخش می شود، مهمانانی دعوت می شوند که از ارتش مصر میخواهند به ارتش اسرائیل برای رهایی از حماس کمک کند.
به این ترتیب، ائتلاف جدید اعراب، موجب تغییری در محورها و به چالشی برای آمریکا تبدیل شد که خواهان دستیابی به آتش بس است.
سازمان اطلاعات مصر، به تماسهای خود با جنبش حماس ادامه می دهد و این همان روندی است که در زمان حسنی مبارک و محمد مرسی، وجود داشت، اما دشمنی مصر با حماس به حدی است که نیتهای واقعی این کشور در قبال میانجی گری به ویژه پس از رد شدن طرح آتش بس را زیر سئوال می برد.
"مارتین کرمر" رئیس دانشگاه شالیم در اورشلیم معتقد است: به نظر می رسد، صرفنظر از حماس و قطر، کشورهای عربی یا بیتفاوت هستند یا حاضرند پیرو مصر باشند. هیچ کس در جهان عرب، از آمریکا نمیخواهد برای توقف فوری جنگ اقدامی کند. این در حالی است که پیش از این، وقتی اسرائیل فلسطینیها را سرکوب می کرد، به عنوان مثال عربستان، توقف فوری جنگ را از آمریکا می خواست و این کار، راه گریزی پیش روی فلسطینیها می گشود.
کرامر معتقد است که فلسطینیها باید برای شکست حماس این دردها و رنجها را تحمل کنند؛ و نباید به حماس اجازه پیروزی داد، و این جنبش نباید از این جنگ به عنوان قویترین بازیگر صحنه فلسطین خارج شود.
البته مسؤولان مصری با توصیف تعامل خود با غزه تحت عنوان هم پیمانی با اسرائیل، مخالفند. آنها ادعا میکنند که در حال حمایت از غزه و ایفای نقش متعارفشان هستند. طبق ادعای یک دیپلمات بارز مصری، "حماس غزه نیست، و غزه هم فلسطین نیست".
ارتش مصر با همکاری هلال احمر این کشور مقادیری دارو و وسایل پزشکی به غزه منتقل کرده و مصر همچنان کانالهایی ارتباطی با حماس را باز گذاشته است؛ و به موسی ابومرزوق از رهبران حماس اجازه می دهد که در قاهره اقامت کند.
ولی به عقیده کارشناسان، مصر و همپیمانان عرب خود تلاش میکنند نفرت خود از حماس را با توجه به حامیان فلسطین در کشورشان همسو کنند؛ چرا که این کشورها به دلیل ادامه کشتار و جنایات درغزه، خودشان را در نقطه مقابل شهروندان خود میبینند.
منبع: العالم