آخوندک (مانتیس)، حشره ای است که می تواند جانورانی به مراتب بزرگ تر از خود را شکار کرده و کمترین فرصتی برای فرار به آنها ندهد.
آخوندَک یا شُتُرزَنَک را به هر یک از حشرات راسته آخوندکان (Mantodea) گویند. این حشره به نامهای فالبین و قاطرکُش نیز معروف است چون از آب دهان این حشره قاطر مسموم میشود.
آخوندک حشرهای است سبزفام، ملخوش، باریک و کشیده با پاهای دراز، سر بزرگ و دو جفت بال، که هنگامی که آرام میایستد پاهای خود را مانند دو دست به سمت جلو نگه میدارد و در این حالت از این جهت که انگار دارد دعا میخواند، او را در فارسی آخوندک و در بسیاری از زبانهای فرنگی، Mantis، Mantodea یا مانند آن میخوانند؛ چون که Mantis واژهای یونانی به معنای پیغمبر است. برای تأکید بر این معنا حتی در زبان انگلیسی، گاه نام این جانور را با صفت «نیایشگر» هم همراه میکنند و آن را Praying Mantis میخوانند.
آخوندک ماده به این صفت شناخته شده است که پس از جفتگیری، جنس مخالف خود شکار و از آن تغذیه میکند. البته این مورد بیشتر برای آخوندکهایی که وضع تغذیه مناسبی نداشتهاند صدق میکند. این حشره میتواند مدت درازی را بدون آب و خوراک تاب آورد. برخی از انواع آخوندک قادرند سر خود را در زاویهای ۱۸۰ درجه به اطراف بچرخاند. آنها بیشتر در لابلای شاخ و برگ درختان زندگی میکنند و برای فریب طعمه ها، خود را به شکل شاخهای کوچک در می آورند.
هرگاه مگسی به نزدیک این حشره بیاید دستها را به سویش دراز کرده، آن را میگیرد و سپس آرام آرام به خوردنش مشغول میشود. آخوندکها چون حشرات زیانآور برای برزیگری و باغداری را شکار میکنند، برای این پیشهها سودمند هستند.
آخوندک دارای ۸۰۰ گونهاست که ۲۰ نوع از آنها در آمریکای شمالی یافت میشود و همگی بالهایی به رنگ قهوهای یا سبز و طول اندامی در حدود ۵ سانتیمتر دارند.