فروردین ۲۷، ۱۳۹۲

مراسم بزرگداشت عطار نیشابوری در مسکو


به گزارش خبرنگار مهر در مسکو، مراسم بزرگداشت عطار نیشابوری در آستانه روز بزرگداشت عطار، با حضور پژوهشگران ایرانی و روس در سالن اجتماعات مرکز رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی در مسکو برگزار شد.

ابوذر ابراهیمی ترکمان رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در روسیه در آغاز این برنامه، عطار را به عنوان یکی از بزرگترین شاعران و عارفان ایرانی، شخصیتی ویژه در تعالیم عرفان اصیل و مبتنی بر توحید خالص دانست و با مروری گذرا بر داستان منطق الطیر، این حکایت را تبلور نگاه توحیدی عطار نیشابوری دانست.

وی با نقل داستانی از داستایوفسکی، به تفاوت نگاه عارفی چون عطار و متفکری چون داستایوفسکی در موضوعات مهم انشان‌شناسی و روان‌شناسی اشاره کرد و با مهم شمردن نگاه عارفان مسلمان به مفاهیمی چون وحدت وجود و توحید، اظهار امیدواری کرد نشست‌هایی از این قبیل در تعمیق شناخت جامعه فرهنگی و هنری روسیه از آموزه‌های اصیل فرهنگ، ادبیات و عرفان ایرانی موثر باشد.

در ادامه برنامه میخائیل سنلنیکوف شاعر معاصر روس، ترجمه روسی یکی از غزلیات عطار نیشابوری را قرائت کرد.

دکتر علی اکبر علی اکبروف رئیس مرکز مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز انستیتو شرقشناسی مسکو و پژوهشی عرفان و تصوف اسلامی سخنران بعدی این نشست بود. وی در آغاز سخنان خود با اظهار شگفتی از گرد هم آمدن این تعداد از علاقمندان برای بزرگداشت عطار نیشابوری در مسکو گفت: اگر عطار آن‌گونه که شایسته است به روس‌زبان‌ها شناسانده می‌شد و آثارش ترجمه می‌شد، با این توجه و استقبالی که از این برنامه به عمل آمده، سالن‌های بزرگ مسکو گنجایش علاقمندان به حضور در برنامه بزرگداشت وی را نداشت.

اکبروف در ادامه سخنان خود به توضیح افکار، آراء و اندیشه‌های فرید‌الدین عطار نیشابوری پرداخت و وی را یکی از حلقه‌های مهم زنجیره به هم پیوسته عارفان بزرگی دانست که سهمی مهم و غیر قابل اغماض در رشد و نضج تمدن ایرانی‌ داشته اند. وی با ذکر اهمیت تاثیر مکتب عرفانی خراسان در آموزه‌های عرفان و تصوف ایرانی‌ ، عطار را یکی از بزرگترین نمایندگان این مکتب عرفانی دانست. رئیس مرکز مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز انستیتو شرقشناسی مسکو زبان مورد استفاده در آثار ادبی عطار را زبانی سمیولیک خواند که در این زبان مراد از عشق اوج محبت معقول و وصل اتحاد با خداوند است.

مهدی محبتی، استاد اعزامی وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و مدرس ادبیات فارسی در دانشگاه‌های مسکو سخنران بعدی نشست بزرگداشت عطار نیشابوری در مسکو بود. وی سخنان خود را با غزلی از عطار نیشابوری آغاز کرد و با تاکید مراتب معرفت و کمال، عارفان ایرانی و از جمله آن‌ها، عطار را از فاتحان قله معرفت بشری دانست. وی با ذکر این مهم که در نقد ادبی جدید، میزان ساختن افسانه در مورد شخصیت‌های ادبی، نشان دهنده وسعت و عظمت شخصیتی آن‌هاست، عطار را یکی از پرافسانه‌ترین شخصیت‌های ادبی جهان دانست، به حدی که در مورد او ۳۰۰ افسانه ساخته شده است.

محبتی در ادامه با اشاره به نقش اساطیر و افسانه‌ها در فرهنگ و تمدن بشری و پیام‌های مستتر در این اسطوره‌ها و افسانه‌ها، به شرح دو افسانه معروف در باره عطار پرداخت و معانی و مضامین مترتب بر این افسانه‌ها را توضیح داد. وی حرف عطار را نه حرف دیروز بشر که حرف فردای بشر خواند و با نقل این سخن زنده‌یاد فروزانفر که بشر باید چهارصد سال دیگر صبر کند تا به فهم معنای عطار دست یابد، اظهار امیدواری کرد تا جامعه ادبی و فرهنگی روسیه از طریق ترجمه و معرفی اثار و اندیشه‌های این شاعر و عارف بزرگ ایران و اسلام، به درک معانی بلند آن‌ها نایل شود.

محمد سلطانوف روزنامه نگار و نویسنده داغستانی ساکن مسکو و عضو کانون نویسندگان روسیه سخنران بعدی این نشست بود که در مقاله ارائه شده خود، با تاکید بر اهمیت اندیشه‌های عرفانی در تاریخ تفکر انسان، نقش عارفان ایرانی در این زمینه را مهم و تاثیرگذار دانست و عطار را به عنوانی یکی از مهم‌ترین عارفان ایرانی‌ ، دارای جایگاهی ویژه و شایان توجه خاص قلمداد کرد. دکتر الکساندر پالیشوک رئیس انجمن دوستی ایران و روسیه نیز در ادامه نشست طی سخنانی کوتاه، برگزاری نشست‌هایی از این دست را در گسترش شناخت اهل فرهنگ و ادب روسیه از فرهنگ ایرانی و معارف عرفانی مهم و موثر دانست.

در پایان نشست بزرگداشت عطار نیشابوری، یکی از دانشجویان دانشگاه دولتی زبان شناسی مسکو ترجمه روسی یکی از شعرهای عطار از منطق الطیر را دکلمه کرد.