حفظ و در حد امکان تکثیر ماهی‌های خاویار در خزر همچنان یک مسأله مبرم باقی می ماند. اقداماتی که کشورهای حاشیه خزر در مبارزه با صید غیر قانونی این نوع ماهی به انجام می رسانند وهمچنان محدودیت شدید فروش خاویار نتایجی بدست می دهند. باوجود این، افزایش تعداد ماهی‌ها با آهنگ سریع هنوز ممکن نشده است.
روش کاملاً جدید پرورش مصنوعی ماهی‌های خاویار که در کمپانی « کاسپی» انستیتوی شیلات « کاسپ نیرخ» طراحی شده است، شاید بتواند راه حل این مسأله باشد. والری پالتسف، معاون مدیر کل این انستیتوی واقع در آستراخان در باره این موضوع برای خبرنگار صدای روسیه توضیح داد.
به گفته وی تا کنون کارخانه‌های پرورش ماهی، قبل از رها کردن بچه ماهی‌ها به دریا، آنها را تا وزن ۵-۳ گرم می رساندند. دانشمندان انستیتوی « کاسپیسکی» روش رساندن وزن آنها تا ۳۰۰-۲۰۰ گرم را یاد گرفتند.
چنین ماهی جوانی بخوبی از محیط مصنوعی به محیط طبیعی منتقل می شود و طعمه ماهی‌های وحشی مانند انواع مختلف اردک ماهی و پایک پیکه کیللیفیش نخواهد شد.ما ماهی‌ها را در جایی رها می کنیم که در آنجا غذا زیاد است. بطور منظم صید‌های کنترلی انجام می شوند. در نتیجه معلوم شد که تعداد ماهی خاویار جوان در آنجا بحد قابل توجهی افزایش یافته است.
زنده ماندن بچه ماهی‌ها به وزن استاندارد ۵-۳ گرم کمتر از یک درصد است. شانس زنده ماندن بچه ماهی‌های بزرگتر از ۴۰ تا ۷۰ درصد است. همانطور که مشاهده می کنیم، فرق محسوس است.
انستیتوی « کاسپیسکی» شیلات در آستراخان و انستیتوی بین المللی مطالعه ماهی خاویار مستقر در رشت در زمان خود تصمیم گرفتند در این زمینه با هم همکاری کنند. چندی پیش متخصصان « کاسپ نیرخ» طرح موافقتنامه مربوطه را آماده کردند. این طرح در آینده نزدیک برای بررسی در اختیار ایران گذاشته خواهد شد.
اوایل سال‌های ۱۹۷۰ میلادی قرن گذشته متخصصان انستیتوی روسی طرح ساخت اولین کارخانه پرورش ماهی در ایران را آماده کردند. چنین کارخانه‌ای ساخته و راه اندازی شد. متخصصان روسیه بارها به کارخانه پرورش ماهی ایران رفتند و به همکاران ایرانی کمک کردند کار با فناوری جدید در آن زمان برای پروروش مصنوعی ماهی خاویار را یاد بگیرند. متأسفانه در سال‌های اخیر همکاری بین دو کشور چندان فعال نبود، اما امکانات برای جهش آن وجود دارد.
دسته بی‌نظیر ماهی‌های خاویار خزر به گفته والری مالتسف، دستاورد مشترک تمام کشورهای حاشیه خزر است. و هر چه همکاری در این زمینه فشرده تر باشد به موفقیت‌های بیشتری می توان دست یافت.
منبع: صدای روسیه