آذر ۲۸، ۱۳۹۱

یلدا جشنی آریایی با سابقهٔ ۶ هزار ساله


یلدا هزاران ساله جشنی آریایی
جشنی سپند و پر فروغ و گرم و زیبا
در آخرین شام بلند و سرد پاییز
یادآور اسطوره‌های مانده برجا


یلدا نماد زایش مهر ایزد نور
«میترا» خجسته ایزد نور سحرگاه
آیین او مهر و وداد وعهد و پیمان
تابان فروغ مینوی روشنگر راه

در شام یلدا سفره‌ای میگسترانم
از دانه‌ها و میوه‌های سرخ ورنگین
چون تاج گلگون مینهم بر سفره خویش
در دانه‌های لعل فام نار شیرین
یک سرو زیبا در کنارش مینشانم
فرخ نمادی از کهن آیین دیرین
وان سرو سبز و تازه را آرایه سازم
با رشته‌های نازک سیمین و زرین







سروی که در پندار ایرانی سپنتا
وز فتنه باد خزانی بی گزند است
در شام یلدا تا طلوع صبح فردا
بر مجمر پر آتشم عود و سپند است
در جمع یاران میبرم شب را به پایان
شامی که گرم و شادمان و دلفروز است
از شادی فردا دلم در سینه لرزان
فردای یلدا نوبت «خورشید روز» است

جشنی دگر در گردش گردونه‌ی مهر
آغاز روز چیرگی بر تیرگی‌ها
جشنی به پاس اولین روز زمستان
روزی به دنبال شب زیبای یلدا


پی‌نوشت‌ها:
الف: یلدا واژه ای سریانی به چم(معنا) ی زایش است. شب زایش مهر ایزد نور و روشنایی است. در آغازین شب زمستان و بلندترین شب.
ب: میترا- مهر ایزد نور و روشنایی و دشمن تیرگی و تباهی است. او ایزد عهد و پیمان – راستی و داد گستری و دشمن دروغ و پیمان شکنی است.
ج: سرو- درخت سرو در فرهنگ ایرانی جایگاهی ویژه دارد. در آیین مهر و در باور مهریان- سرو درختی همیشه سرسبز ست که در برابر سرما پایداری می‌کند - از اینروی مهریان در شب زایش مهر آنرا می‌آراستند و هدیه ها در پایش می‌نهادند. در بالای آن ستاره‌ای سیمین یا زرین به نشانه‌ی ماه یا خورشید میگذاشتند ودرخت را با رشته‌های ابریشمین می‌آراستند. این آیین به شکل امروزین در شب زایش مسیح همچنان برگزار میشود..
د: خورشید روز- آغاز دیماه و نخستین روز زمستان را (خرم روز) یا ( خوره روز) و یا ( روز خورشید) می‌نامند و آنرا از آن اهورا مزدا می‌دانند / زیرا از آن پس روزها به بلندی می گرایند و خورشید بر تیرگی چیره میشود.

یلدای زیبا بر همه‌ی ایرانیان فرخنده باد.
هما ارژنگی

منبع: iranboom