شرایط ناخوشایندی که تحت عنوان بهار عربی در بسیاری کشورها توسعه پیدا کرد، کشورهای هم مرز را به فکر بررسی مجدد وضعیت حاضر انداخت.
ویکتور نادیین رایفسکی تحلیل گر روس در این باره می گوید: «دومین سالگرد وقوع بهار عربی در شهر سیدی بوسعید که سرمنشاء تمامی حوادث بود، توسط جمعیت زیادی جشن گرفته می شود. رییس جمهور کشور ضمن سخنرانی در مقابل جمعیت پنج هزار نفری راهپیمایی کنندگان، وعده داد که در عرض شش ماه، وضعیت اقتصادی کشور را بهتر کند، اما حاضرین جواب وی را با پرتاب سنگ دادند. مخالفین از رییس جمهور خواستند که از سمت خود استعفا بدهد. امید برای بهبود وضعیت اقتصادی انگیزه‌ای بود که مردم را به مبارزه در کشورهای عربی ترغیب می کرد. در کشورهای مصر، تونس، یمن و لیبی سران حکومت عوض شدند، اما وضعیت اقتصادی آنها نه تنها بهتر نشد، که حتی بدتر از قبل شده است. احساس پیروزی در میان بسیاری از مردم تبدیل به احساس شکست و سرخوردگی شد. دو سال گذشته، روابط میان مردم این کشورها که از اقوام و ادیان مختلف هستند، رو به وخامت گذاشته است. به عنوان مثال اکنون شاهد مساله درگیری شیعیان و سنی‌ها هستیم.
حوادث «بهار عربی» تحت نظارت نزدیک کشورهای غربی توسعه پیدا کرد. این کشورها که رهبران اینترنتی نامیده می شدند، باید زمینه را برای اصلاحات بعدی مطابق میل غرب آماده می کردند. این افراد توانستند هیجانات در میان مردم را به اوج برسانند، اما هیچ یک از احزاب طرفدار غرب به راس حکومت دست پیدا نکردند. همین مساله را می توان شکست امریکا و متحدین اروپایی وی دانست.
یوگنی یرمالایف دیگر تحلیل گر روس، با این نظر کاملا موافق نیست. وی می گوید: «اگر امریکا و متحدین غربی وی نتوانستند بحکومت دست پیدا کنند، در عوض موفق شدند بی‌نظمی و آشوب را در کشور حاکم کنند. آنها از این شرایط برای رسیدن به اهداف خود بهره خواهند برد. مهمترین قدرت سیاسی در منطقه، حزب زیرزمینی اسلام سیاسی است که تا کنون امکان مانور نداشت. با این حال، این حزب تنها گروه برنده در جریان «بهار عربی» نیست. واضح است که جنبش‌ها و سازمان‌های رادیکال نیز در این میان مواضع خود را محکم کرده اند. گروه القاعده در کشورهای مغرب، برای بدست گرفتن قدرت در شمال مالی شرکت کرده، شبه نظامیان این گروه در سوریه هم مشغول مبارزه هستند. جنبش رادیکال خواستار تشکیل امارات اسلامی در مصر، لیبی و سوریه هستند. چندی پیش، سازمان «جبهه النصر» که از گروهک‌های اپوزیسیون مسلح سوریه محسوب می شود نیز این خواسته را تکرار کرد. امریکا این سازمان را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده است. با این حال، اقدام امریکا تاثیری بر رفتار آنها ندارد. زیرا غرب و کشورهای خلیج فارس به حمایت‌های خود از اپوزیسیون مسلح سوریه ادامه می دهند.
در خصوص افریقای شمالی نیز باید گرفت که یکی از رهبران القاعده در کشورهای اسلامی مغرب، چندی پیش گفت که این سازمان سود زیادی از وقوع انقلاب در منطقه بدست آورده است. این سخنان تا حدی به واقعیت نزدیک است. ظاهرا شمال افریقا و خاور میانه برای مدت طولانی ثبات خود را از دست داده اند. بی‌ثباتی، می تواند حکومت کشورها را تضعیف کند و عملا به دوران سلطه غرب بازگرداند. این مساله یکی از نتایج تاسف بار «بهار عربی» است، درحالیکه مردم صادقانه و با امیدهای فراوان دست به انقلاب زدند. با این همه، هنوز باید منتظر نتایج بعدی ماند.
منبع: صدای روسیه