بعد از گذشت يك هفته از تعقيب و گريز دو هواپيماي سوخوي ايراني به دنبال يك پهپاد امريكايي در نزديكي مرزهاي ايران، مقامات امريكايي اين موضوع را خبري كردند. خبري كه براي امريكايي ها معنايي جز اذعان به توان الكترونيكي ايران نداشته است. ديپلماسي اين مسئله را در گفت و گو با امير موسوي، كارشناس مسائل استراتژيك بررسي كرده است:
ظاهرا يك هفته طول كشيده تا مقامات ايراني و امريكايي نسبت به تعقيب پهپاد امريكايي در مرزهاي ايران موضع گيري كنند. به نظر شما دليل اين سكوت خبري چه بوده است؟
-سكوت خبري، كار روتين جمهوري اسلامي و امريكا بوده است. ظاهرا قبلا نيز بسياري از اين نوع اقدامات صورت گرفته و احتمالا در آينده نيز انجام خواهد گرفت. اين بار كه امريكايي ها نسبت به اطلاع رساني درباره اين اتفاق اقدام كرده اند، به نظر مي رسد مي خواهند يك سياست جديد را دنبال كنند. حال يا مي خواهند هشدار جدي به ايران بدهند كه اين گونه اقدامات را متوقف كند يا اين كه برنامه ديگري را دنبال مي كند. بالاخره امريكا از اعلام اين موضوع هدفي داشته است. البته ممكن است به دليل فضاي پيش از انتخابات، امريكايي ها نمي خواستند شرايط را متشنج كنند. اما شواهد نشان مي دهد اين كار از طرف ايران تكرار شده است. يعني ايران چندين بار از طريق قايق هاي تندرو هشدارها و محدوديت هايي براي ناوهاي امريكايي در منطقه ايجاد كرده است. از طرف ديگر از طريق رصد هواپيماهاي مختلف امريكا هشدارهايي را داده اند. اين بار اولين بار و آخرين بار نبوده است.
به نظر شما چرا امريكايي ها اين بار اين اتفاق را خبري كرده اند؟
-اين بار به نظر مي رسد مسئله اي بسيار حساس تر از گذشته باعث شد كه امريكايي ها نسبت به اطلاع رساني درباره اين اتفاق اقدام كنند. آن هم اين بود كه اين هواپيماي RQ1 ضد رادار است. يعني سي كيلومتر پيش از اين كه به مرزهاي آبي ايران برسد، هواپيماهاي سوخوي ايراني جلوي اين هواپيماي بدون سرنشين را گرفته اند و هشدارهاي لازم و تير اندازي به طرف آن را انجام داده اند. اين نشان مي دهد كه ايران از نظر قدرت راداري فوق العاده است. يعني اين هواپيما در مسير خود هم رادارها را تا شعاع مشخصي تعطيل مي كند و هم سرعت قابل ملاحظه اي دارد. همه اين امكانات در نيروهاي مسلح اسرائیل وجود داشت، اما آن ها نتوانستند هواپيماي پهپاد ایرانی را كشف كند و تازه بعد از اين كه سيصد كيلومتر از مسير را طي كرده بود، از وجود آن با خبر شدند. در حالي كه اين هواپيما هنوز به مرزهاي آبی ايران نرسيده بود كه مورد توجه سيستم راداری ايران قرار گرفته و هواپيماها بلند شدند و هنوز اين هواپيما به مرز نرسيده بود كه به طرف آن تيراندازی صورت گرفته است. يعني رهيابی اين هواپيما قبل از سی كيلومتری انجام شده كه هواپيماها توانسته اند بلند شوند و به سمت آن شليك كنند. اين نشان می دهد كه شايد اين هواپيما در شروع حركت به سمت مرزهای ايران رصد شده است. لذا آن چه مقامات نظامی ايران اعلام كرده اند كه رادارهای ايران در منطقه و مانورهای گذشته نصب و به كار گرفته شده است، به نظر تحول مهمی است. اين برخورد حقيقت امر را نشان داد كه رادارهای ايران بسيار پيش رفته است و می تواند چنين هواپيماهايی را رصد كند.
اين كه در مورد محل پرواز اين پهپاد ميان مقامات ايرانی و امريكايی اختلاف وجود دارد، چه دليلی دارد؟
امريكايی ها مي گويند اين هواپيما در آب های بين المللی در حال حركت بوده كه ايران جلوي آن را گرفته است. منظور آن ها اين است كه ايران حق ندارد چنين كاري را انجام دهد چرا كه اين هواپيما در مسيرهاي بين المللي و طبق قراردادهايي بوده كه امريكا با كشورهاي منطقه دارد. در حالي كه ايران معتقد است حركت اين هواپيما مهم است. اولا اين هواپيما، يك هواپيماي عادي نيست. اين هواپيما مجهز به رادارهاي تجسسي است و تا شعاع بسيار بالايي مي تواند تجسس كند. با توجه به اين كه اين هواپيما مي تواند حركت تجسسي انجام دهد، شعاع تجسس اين هواپيما براي ايران معيار است و نه خود هواپيما. يعني اگر شعاع تجسسي اين هواپيما تا صد كيلومتر باشد، ايران اين حق را دارد كه اين شعاع را مورد پوشش قرار دهد. ممكن است خود اين هواپيما در آن سوي آب ها يا خيلي دورتر از منطقه آبي و يا هوايي ايران باشد، اما چون شعاع تجسس آن وارد منطقه ايران مي شود، رادارهاي ايران حساس مي شوند و با آن برخورد مي كنند. اگر اين ها مي خواهند كه وارد منطقه بين المللي شوند بايد تجهيزات تجسسي خود را خاموش كنند يا كم كنند تا به سرزمين ايران نرسد.
بالاخره اصل قضيه تجسس است، حال اين تجسس با هواپيما انجام شود يا با شعاع هواپيما. چون رادارهايي كه در اين هواپيما نصب شده بسيار پيشرفته است و از مراكز نظامي درون امريكا يعني نوادا هدايت مي شوند، ايران حق دارد جلوي شعاع تجسسي را به هر نحوي شده بگيرد. لذا من فكر مي كنم كه امريكايي ها احساس خطر كرده اند و مي دانند كه از اين به بعد نمي توانند به راحتي تجسس هاي لازم را عليه ايران انجام دهند. ايران رادارهاي پيشرفته خود را فعال كرده است. لذا با توجه به اين كه ايران طي هفته آينده در رابطه با پدافند هوايي در نيمه شرقي كشور مانوري برگزار خواهد كرد، ظاهرا بحث رادارهاي نيمه غربي را تكميل كرده است. سيستم راداري كه توسط ايران به كار گرفته شده است بسيار پيش رفته است و مي تواند هواپيماهاي تجسسي را از مناطق دور رهگيري كند و با آن برخورد كند.
به نظر شما اين كه هواپيماهاي ايراني اين پهپاد را رهگيري كرده اند چه پيامي براي امريكا و جناح جنگ طلب در اين كشور خواهد داشت؟
من فكر مي كنم مهم ترين پيام اين است كه ايران با زبان بي زباني مي گويد كه من در جنگ الكترونيكي مي توانم با شما برخورد داشته باشم. اولا رادارهاي ايران به اين راحتي تعطيل نمي شود، با توجه به دستگاه هايي كه آن ها در اختيار دارند از جمله بمب هاي مغناطيسي و وسايل پارازيت انداز كه مي تواند سيستم راداري و رصد جمهوري اسلامي ايران را از كار بيندازند، كارآمد نبوده است. اقدامات ايران نشان داده است كه نه تنها هواپيماهايي كه وارد حريم هوايي ايران مي شوند رصد مي شوند بلكه پيش از وارد منطقه هوايي ايران شوند، مورد شناسايي سيستم راداري ايران قرار مي گيرند. لذا من فكر مي كنم اين اقدام يك پيام مهم دارد و آن اين كه ايران در جنگ الكترونيكي موفق است. قبلا هم RQ170 را بدون ساقط كردن، فرود آورد. اين نشان مي دهد كه ايران در بحث الكترونيكي بسيار پيش رفته است. الان هم در رابطه با جلوگيري از ورود ويروس هاي مهاجم به برنامه هسته اي و مراكز حساس كشور، ايران به اثبات رسانده است كه دفاع سايبري قوي اي دارد. بنابراين در زمينه جنگ الكترونيكي مهم ترين پيام اين است كه ايران مي تواند با اين قبيل تحولات و پيش رفت هاي الكترونيكي دشمنان مقابله كند.
ثانيا ايران اجازه نمي دهد به راحتي از مناطق ايران تجسس صورت گيرد. ايران اگر قصد ساقط كردن پهپاد را داشت مي توانست اين كار را انجام دهد. اين دو سوخوي مي توانستند به راحتي به سمت اين هواپيما شليك كنند. اما اين كار را نكردند. اين مسئله اين پيام را براي امريكايي ها داشت كه نزديك اين منطقه نشوند. به نظر مي رسد ايران قصد ايجاد درگيري نداشته است. بلكه ايجاد هشدار و اعلام هشياري طرف ايراني براي امريكايي ها بوده است.
منبع: دیپلماسی
ظاهرا يك هفته طول كشيده تا مقامات ايراني و امريكايي نسبت به تعقيب پهپاد امريكايي در مرزهاي ايران موضع گيري كنند. به نظر شما دليل اين سكوت خبري چه بوده است؟
-سكوت خبري، كار روتين جمهوري اسلامي و امريكا بوده است. ظاهرا قبلا نيز بسياري از اين نوع اقدامات صورت گرفته و احتمالا در آينده نيز انجام خواهد گرفت. اين بار كه امريكايي ها نسبت به اطلاع رساني درباره اين اتفاق اقدام كرده اند، به نظر مي رسد مي خواهند يك سياست جديد را دنبال كنند. حال يا مي خواهند هشدار جدي به ايران بدهند كه اين گونه اقدامات را متوقف كند يا اين كه برنامه ديگري را دنبال مي كند. بالاخره امريكا از اعلام اين موضوع هدفي داشته است. البته ممكن است به دليل فضاي پيش از انتخابات، امريكايي ها نمي خواستند شرايط را متشنج كنند. اما شواهد نشان مي دهد اين كار از طرف ايران تكرار شده است. يعني ايران چندين بار از طريق قايق هاي تندرو هشدارها و محدوديت هايي براي ناوهاي امريكايي در منطقه ايجاد كرده است. از طرف ديگر از طريق رصد هواپيماهاي مختلف امريكا هشدارهايي را داده اند. اين بار اولين بار و آخرين بار نبوده است.
به نظر شما چرا امريكايي ها اين بار اين اتفاق را خبري كرده اند؟
-اين بار به نظر مي رسد مسئله اي بسيار حساس تر از گذشته باعث شد كه امريكايي ها نسبت به اطلاع رساني درباره اين اتفاق اقدام كنند. آن هم اين بود كه اين هواپيماي RQ1 ضد رادار است. يعني سي كيلومتر پيش از اين كه به مرزهاي آبي ايران برسد، هواپيماهاي سوخوي ايراني جلوي اين هواپيماي بدون سرنشين را گرفته اند و هشدارهاي لازم و تير اندازي به طرف آن را انجام داده اند. اين نشان مي دهد كه ايران از نظر قدرت راداري فوق العاده است. يعني اين هواپيما در مسير خود هم رادارها را تا شعاع مشخصي تعطيل مي كند و هم سرعت قابل ملاحظه اي دارد. همه اين امكانات در نيروهاي مسلح اسرائیل وجود داشت، اما آن ها نتوانستند هواپيماي پهپاد ایرانی را كشف كند و تازه بعد از اين كه سيصد كيلومتر از مسير را طي كرده بود، از وجود آن با خبر شدند. در حالي كه اين هواپيما هنوز به مرزهاي آبی ايران نرسيده بود كه مورد توجه سيستم راداری ايران قرار گرفته و هواپيماها بلند شدند و هنوز اين هواپيما به مرز نرسيده بود كه به طرف آن تيراندازی صورت گرفته است. يعني رهيابی اين هواپيما قبل از سی كيلومتری انجام شده كه هواپيماها توانسته اند بلند شوند و به سمت آن شليك كنند. اين نشان می دهد كه شايد اين هواپيما در شروع حركت به سمت مرزهای ايران رصد شده است. لذا آن چه مقامات نظامی ايران اعلام كرده اند كه رادارهای ايران در منطقه و مانورهای گذشته نصب و به كار گرفته شده است، به نظر تحول مهمی است. اين برخورد حقيقت امر را نشان داد كه رادارهای ايران بسيار پيش رفته است و می تواند چنين هواپيماهايی را رصد كند.
اين كه در مورد محل پرواز اين پهپاد ميان مقامات ايرانی و امريكايی اختلاف وجود دارد، چه دليلی دارد؟
امريكايی ها مي گويند اين هواپيما در آب های بين المللی در حال حركت بوده كه ايران جلوي آن را گرفته است. منظور آن ها اين است كه ايران حق ندارد چنين كاري را انجام دهد چرا كه اين هواپيما در مسيرهاي بين المللي و طبق قراردادهايي بوده كه امريكا با كشورهاي منطقه دارد. در حالي كه ايران معتقد است حركت اين هواپيما مهم است. اولا اين هواپيما، يك هواپيماي عادي نيست. اين هواپيما مجهز به رادارهاي تجسسي است و تا شعاع بسيار بالايي مي تواند تجسس كند. با توجه به اين كه اين هواپيما مي تواند حركت تجسسي انجام دهد، شعاع تجسس اين هواپيما براي ايران معيار است و نه خود هواپيما. يعني اگر شعاع تجسسي اين هواپيما تا صد كيلومتر باشد، ايران اين حق را دارد كه اين شعاع را مورد پوشش قرار دهد. ممكن است خود اين هواپيما در آن سوي آب ها يا خيلي دورتر از منطقه آبي و يا هوايي ايران باشد، اما چون شعاع تجسس آن وارد منطقه ايران مي شود، رادارهاي ايران حساس مي شوند و با آن برخورد مي كنند. اگر اين ها مي خواهند كه وارد منطقه بين المللي شوند بايد تجهيزات تجسسي خود را خاموش كنند يا كم كنند تا به سرزمين ايران نرسد.
بالاخره اصل قضيه تجسس است، حال اين تجسس با هواپيما انجام شود يا با شعاع هواپيما. چون رادارهايي كه در اين هواپيما نصب شده بسيار پيشرفته است و از مراكز نظامي درون امريكا يعني نوادا هدايت مي شوند، ايران حق دارد جلوي شعاع تجسسي را به هر نحوي شده بگيرد. لذا من فكر مي كنم كه امريكايي ها احساس خطر كرده اند و مي دانند كه از اين به بعد نمي توانند به راحتي تجسس هاي لازم را عليه ايران انجام دهند. ايران رادارهاي پيشرفته خود را فعال كرده است. لذا با توجه به اين كه ايران طي هفته آينده در رابطه با پدافند هوايي در نيمه شرقي كشور مانوري برگزار خواهد كرد، ظاهرا بحث رادارهاي نيمه غربي را تكميل كرده است. سيستم راداري كه توسط ايران به كار گرفته شده است بسيار پيش رفته است و مي تواند هواپيماهاي تجسسي را از مناطق دور رهگيري كند و با آن برخورد كند.
به نظر شما اين كه هواپيماهاي ايراني اين پهپاد را رهگيري كرده اند چه پيامي براي امريكا و جناح جنگ طلب در اين كشور خواهد داشت؟
من فكر مي كنم مهم ترين پيام اين است كه ايران با زبان بي زباني مي گويد كه من در جنگ الكترونيكي مي توانم با شما برخورد داشته باشم. اولا رادارهاي ايران به اين راحتي تعطيل نمي شود، با توجه به دستگاه هايي كه آن ها در اختيار دارند از جمله بمب هاي مغناطيسي و وسايل پارازيت انداز كه مي تواند سيستم راداري و رصد جمهوري اسلامي ايران را از كار بيندازند، كارآمد نبوده است. اقدامات ايران نشان داده است كه نه تنها هواپيماهايي كه وارد حريم هوايي ايران مي شوند رصد مي شوند بلكه پيش از وارد منطقه هوايي ايران شوند، مورد شناسايي سيستم راداري ايران قرار مي گيرند. لذا من فكر مي كنم اين اقدام يك پيام مهم دارد و آن اين كه ايران در جنگ الكترونيكي موفق است. قبلا هم RQ170 را بدون ساقط كردن، فرود آورد. اين نشان مي دهد كه ايران در بحث الكترونيكي بسيار پيش رفته است. الان هم در رابطه با جلوگيري از ورود ويروس هاي مهاجم به برنامه هسته اي و مراكز حساس كشور، ايران به اثبات رسانده است كه دفاع سايبري قوي اي دارد. بنابراين در زمينه جنگ الكترونيكي مهم ترين پيام اين است كه ايران مي تواند با اين قبيل تحولات و پيش رفت هاي الكترونيكي دشمنان مقابله كند.
ثانيا ايران اجازه نمي دهد به راحتي از مناطق ايران تجسس صورت گيرد. ايران اگر قصد ساقط كردن پهپاد را داشت مي توانست اين كار را انجام دهد. اين دو سوخوي مي توانستند به راحتي به سمت اين هواپيما شليك كنند. اما اين كار را نكردند. اين مسئله اين پيام را براي امريكايي ها داشت كه نزديك اين منطقه نشوند. به نظر مي رسد ايران قصد ايجاد درگيري نداشته است. بلكه ايجاد هشدار و اعلام هشياري طرف ايراني براي امريكايي ها بوده است.
منبع: دیپلماسی