به دنبال اعمال تحریمهای نفتی اروپا علیه صنعت نفت ایران که صادرات نفتی جمهوری اسلامی به بازارهای جهانی را دچار مشکل کرده است، هند در ارائه خدمات بیمه به تانکرهای حامل نفت ایران به ژاپن ملحق شد.
گزارش روزنامه واشینگتن پست حاکی از آن است که نخستین تانکر هندی برای حمل نفت ایران با بیمه هندی روز چهارشنبه به ایران می رسد. به این ترتیب دولت هند که نیاز جدی به منابع نفتی دارد، به یک راه حل برای ادامه واردات نفت از ایران دست یافته است.
تانکر هندی پس از بار زدن محموله نفتی ایران در تاریخ ۲۵ آگوست به هند می رسد تا نفت را به پالایشگاه منگولار هند بدهد. یک مقام اجرایی در این زمینه خاطرنشان کرد که این یک محموله متعلق به دولت هند هست و به همین دلیل اهمیت زیادی دارد. به گفته وی این اقدام تنها برای تجارت انجام نمی شود بلکه هند به منابع نفتی نیاز جدی دارد. به بیان بهتر هند نمی تواند از یک منبع نفتی صرفنظر کند.
گفتنی است شرکت مرکاتور، این تانکر نفتی هندی را به ارزش ۵۰ میلیون دلار بیمه کرده و بیمه خسارتهای فیزیکی به این تانکر را نیز متحمل شده است. ۵۰ میلیون دلار دیگر نیز برای آلودگی محیط زیست و خسارت دیدن محموله این تانکر در نظر گرفته شده است.
البته این میزان پوشش بیمهای بسیار کمتر از پوشش بیمهای یک میلیارد دلاری است که بیمه گران اروپایی ارائه می کردند. اما تحریمهای اتحادیه اروپا شرکتهای بیمه گر اروپایی را از بیمه تانکرهای حامل نفت ایران منع می کند.
این در حالی است که واردات نفت از ایران از سوی مشتریان بزرگ نفت جمهوری اسلامی در ماه جولای به یک میلیون بشکه در روز سقوط کرد. سطح واردات در ماه ژوئن یک میلیون و ۷۴۰ هزار بشکه در روز بود.
چین، هند، ژاپن و کره جنوبی از جمله بازارهای صادراتی مهم برای نفت ایران به شمار می روند که همه آنها به دلیل کاهش محسوس واردات نفت از ایران مشمول معافیت از تحریمهای آمریکا شده اند. با این حال ژاپن در زمره نخستین کشور هایی قرار داشت که با ارائه بیمه دولتی به تانکرهایش در مقابل ممنوعیت بیمه اتحادیه اروپا، امکان ادامه واردات نفت از ایران را فراهم کرد. پارلمان ژاپن نیز در اواخر ماه ژوئن طرحی اضطراری را تصویب کرد که به موجب آن در ادامه واردات نفت از ایران با توجه به تحریمهای اعمالی، اختلالی ایجاد نشود.
کارشناسان می گویند هر چند ایران پیشنهاد داده است تا نفت را با تانک رهایی ایرانی به دست مشتریان در چین، کره جنوبی و هند برساند اما ظرفیت ناوگان تانکری ایران محدود است و برخی شرکتها نیز نسبت به اعتبار پوشش بیمهای بیمه گذاران ایرانی تردید دارند.
تام گریدر، تحلیلگر انرژی در درای اچ اس می گوید، پیچیدگیها در تامین ساختار جایگزین برای ادامه واردات نفت از ایران با توجه به مشکلات پوشش بیمه ای، دشواری هایی را برای کشورهای وارد کننده نفت از ایران پدید آورده است. به گفته وی در حالی که ژاپن پوشش بیمهای دولتی برای واردات نفت از ایران ارائه می دهد، پوشش بیمهای شرکتهای بیمه گر هندی به اندازه کافی گسترده نیست و پالایشگاهها با ریسک هایی در واردات نفت از ایران مواجه هستند. از سوی دیگر اعتبار و در دسترس بودن پوشش بیمهای شرکتهای ایرانی که به چین و کره جنوبی پیشنهاد داده شده نیز مورد تردید است.
این در شرایطی است که کره جنوبی در ماه جولای واردات نفت از ایران را متوقف کرد اما دو پالایشگاه در این کشور در گفت و گو با خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرده اند که در حال مذاکره با دولتهای سئول و تهران هستند تا با تانکرهای ایرانی و تحت پوشش بیمهای ایران به واردات نفت از ایران ادامه دهند. یکی از مقامات این پالایشگاهها خاطرنشان کرد، ایران این پیشنهاد را داده است و ما جزئیات آن را با دولت در میان گذاشته ایم. اما هنوز مشخص نیست چه زمانی واردات نفت از ایران از سر گرفته خواهد شد.