اورشلیم (در عبری: ירושלים ) شهری با قدمت تاریخی و مقدس در ادیان ابراهیمی است که بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر اسرائیل و
پایتخت مورد مناقشه میان پلستین و اسرائیل است. جمعیت اورشلیم ۷۶۳٬۶۰۰ نفر (سال ۲۰۰۸) و مساحت آن ۱۲۵٫۱ کیلومترمربع است. اورشلیم یکی از چهار شهر مقدس یهود محسوب می‌شود و در کنار شهرهای صفاد، حبرون و طبریه، محل سکونت بسیاری از یهودیان بوده است. این شهر پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس در اسلام و مقدس‌ترین شهر در مسیحیت محسوب می‌شود.
وضعیت اورشلیم یکی از مهمترین موضوعات در مناقشه اسرائیل و پلستین بوده‌است، در سال ۱۹۴۷ قطعنامه ۱۸۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد حکومت آینده پلستین مقرر کرد تا این شهر برای یک دوره ده ساله تحت کنترل هیچکدام از دو کشور پلستین و اسرائیل قرار نگیرد و با یک رژیم ویژه بین‌المللی با نظارت سازمان ملل اداره شود. اما این طرح هیچگاه اجرایی نشد. با پایان جنگ ۱۹۴۸ بخش غربی شهر به تصرف اسرائیل و بخش شرقی به تصرف اردن درآمد و اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ بخش شرقی را نیز تصرف کرد.
در ۳۱ ژوئیه سال ۱۹۸۰ با تایید کنست پایتختی اورشلیم طبق مرزهای تعیین شده توسط دولت اسراییل در سال ۱۹۶۷، به یک اصل قانونی در حقوق اسراییل تبدیل شد. در پاسخ شورای امنیت طی قطعنامهٔ ۴۷۸ در همان سال اسراییل را برای اتخاذ این قانون سرزنش کرد، و تاکید کرد که این مخالف قانونهای بین المللی است، و از اطلاق پذیری کنوانسیون ۱۹۴۹ ژنو بر بخش غربی اورشلیم جلوگیری نخواهد کرد، زیرا این شهر جزء فرمانداری اورشلیم تحت قدرت ملی پلستین پنداشته می شود. سازمان آزادی بخش پلستین مرکزی را در بیت الشرق اورشلیم اداره می کرد که به دستور وزارت کشور اسراییل بسته شد.
در متن‌های پهلوی از این شهر با نام اورشلیم یاد شده‌است. در منابع پارسی از این شهر به طور عمده با سه نام ایلیا، اورشلیم (یا اورشلم) و بیت‌المقدس یاد شده‌است. در برخی از منابع پارسی این ایلیاست که نام عبری شهر دانسته شده‌است و نیز گفته شده‌است که اورشلیم نامی‌است که برخی پارسیان شهر را به آن باز خوانند. در برخی منابع ایلیا یکی سه شهرستان زمین بیت‌المقدس دانسته شده‌است. دو شهرستان دیگر را نام بلقا و اریحاست. هر دو صورت بیت‌المقدّس و بیت‌المَقْدِس در زبان پارسی به کار رفته‌است. بیت‌المَقْدِس ترکیب عبری בית המקדש (بیت همقدش) است — صورت بیت‌المقدَّس به طور خاص برای گنجانیدن در بحر متقارب (و بعضاً هزج) مناسب است و در شعر پارسی به کار گرفته شده‌است. در بسیاری از متون کهن نظم و نثر فارسی از این شهر با نام بیت‌المقدس یاد شده است و بنا به گفتهٔ فردوسی نام این شهر در زبان پهلوی، کنگ دژهودج یا دژ هوخت‌گنگ بوده است: به خشکی رسیدند سر کینه جوی به بیت‌المقدس نهادند روی که بر پهلوانی زبان راندند همی کنگ دژهودج‍ش خواندند ریشه‌شناسی اورشلیم اورشلیمبرخلاف آنچه ممکن است بدواً به نظر آید توسط عبرانیان بر شهر نهاده نشده‌است بلکه اصلی اوگاریتی می‌دارد. البته زبان اوگاریتی چون زبان عبری از زبان‌های سامی‌است. نام اصلی شهر قبل از ورود عبرانیان اوراشالیموم یا اوراشالیمو به معنای بنیاد شالم بود. شالم نام خدایی از خدایان اوگاریتی بود. بعدها عبرانیان این نام را تغییر ندادند چرا که در عبری به معنای باران صلح می‌شد.از نگاه دستور زبان عبری، این کلمه از دو بخش "اور" به معنی باران و "شلیم" به معنی صلح و سلام است. حصار اورشلیم
نمایی از برج داوود در کنار دروازه یافا. حصار شهر اورشلیم گرداگرد شهر کهن را فراگرفته‌است. این حصار دارای دروازه‌های است با نام‌های زیر: دروازه عمود دروازه ساهره دروازه جدید دروازه یافا دروازه مغاربه دروازه نبی داود دروازه اسباط تاریخچه
خیابان کورش در بخش مرکزی اورشلیم. تا پیش از وقایع ۱۹۶۷ میلادی بخش غربی شهر در اختیار اسرائیل و بخش شرقی در اختیار اردن می‌بود. طی جنگ عرب ها و اسرائیل، بخش شرقی به اشغال اسرائیل در آمد. چهارده سال بعد دولت اسرائیل رسماً بیت‌المقدس شرقی را جزو اسرائیل دانست. مرکز درمانی هداسا مرکز درمانی هداسا، یکی از بیمارستان‌های دانشگاهی اسرائیل است که در سال ۱۹۳۴ میلادی به‌وسیله گروهی از پزشکان یهودی در شهر اورشلیم تأسیس شد. مرکز درمانی هداسا به خاطر خدمات ناتبعیضگرانه در درمان بیماران اسرائیلی یا پلستینی، نامزد دریافت جایزهٔ صلح نوبل شد.